Uluslararası Gazeteciler Derneği (IJA), 3 Kasım 2025 tarihinde yayımladığı ikinci politika raporunda dijital çağda basın özgürlüğüne yönelik yeni tehditleri gözler önüne serdi.
“Susturulan Sesler, Dijital Direniş” başlıklı raporda, devlet baskısının teknoloji devleriyle iç içe geçtiği ve algoritmalar aracılığıyla gazetecilerin dijital olarak silindiğine dikkat çekildi. Platform otoriterliği olarak adlandırılan bu yeni baskı biçiminin, ifade özgürlüğünü engelleyen küresel bir tehdide dönüştüğü belirtilen rapor; gazetecilerin dijital varlıklarının sistematik biçimde yok edilmesini, etik sorumluluklar ve uluslararası hukuk çerçevesinde ele alarak çözüm önerileri sunuyor.
International Journalists Association’un raporu şöyle:
“Algoritmik Yasaklar İnsanları Dijital Olarak Yok Ediyor!“
Susturulan Sesler, Dijital Direniş: Basın Özgürlüğü Mücadelesinde Yeni Zorluklar
Politika Raporu – 2. Sayı | Ekim 2025
Yayın Tarihi: 3 Kasım 2025
Hazırlayan: International Journalists Association (IJA)
International Journalists Association (IJA), küresel politika raporu serisinin ikinci sayısını yayımladı: Susturulan Sesler, Dijital Direniş: Basın Özgürlüğü Mücadelesinde Yeni Zorluklar. Rapor, devlet baskısının büyük teknoloji şirketlerinin sessiz iş birliğiyle birleştiği yeni bir sistem olan “platform otoriterliği” olgusunu ortaya koyuyor.
Gazetecilere Yönelik Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü’nün hemen ardından yayımlanan rapor, gazetecilerin artık dijital olarak okunup, listelenip, silindiğini gösteriyor — bu durum, baskının ve psikolojik şiddetin yeni bir biçimi olarak tanımlanıyor. Sosyal medya platformları, giderek daha fazla devlet kontrolünün uzantılarına dönüşürken, ifade özgürlüğü alanı daralıyor.
Rapor kapsamlı ve kanıta dayalı bir analiz sunuyor:
- Otoriter rejimlerde devlet kaynaklı içerik kaldırma emirleri ve algoritmik sansür uygulamaları,
- Teknoloji şirketlerinin uluslararası insan hakları hukukuna göre etik ve hukuki yükümlülükleri,
- Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve küresel sivil toplum için politika önerileri.
IJA Uluslararası İlişkiler ve Sosyal Sorumluluk Direktörü Yasemin Aydın, “Bulgularımız, dijital baskının artık yerel bir sorun olmaktan çıktığını, yeni bir otoriterliğin mimarisine dönüştüğünü gösteriyor. Algoritmik yasaklar insanları dijital olarak siliyor; bizi birbirine bağlamak için kurulan platformlar dijital hapishane duvarlarına dönüşüyor. Hükümetler ve teknoloji devleri, gazetecileri ‘içerik denetimi’ bahanesiyle susturduklarında sorumluluk üstlenmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
IJA, bağlayıcı şeffaflık standartları, bağımsız denetim mekanizmaları ve susturulan veya sürgündeki gazeteciler için dijital sığınaklar oluşturulması çağrısında bulunuyor.
SOSYAL MEDYA KAMPANYASI
Yarın (4 Kasım 2025) saat 13:00 (EST) / 19:00 (CET)’te IJA, raporun bulgularını öne çıkaran ve gazetecileri, medya kuruluşlarını ve insan hakları savunucularını platform otoriterliğine karşı ortak mücadeleye çağıran uluslararası bir sosyal medya kampanyası başlatacak.
Raporun tam metnini indirin: internationaljournalists.org/silencedvoices2025
İletişim: digitalresistance@internationaljournalists.org
Web sitesi: www.internationaljournalists.org
