Türkiye’deki insan hakları, basın ve düşünce özgürlüğü ihlallerini masaya yatıran 104 dakikalık ‘İlmik’ adlı belgesel Selanik Film Festivali’nde ilk kez gösterilecek.
Türkiye’deki insan hakları, basın ve düşünce özgürlüğü ihlallerini masaya yatıran 104 dakikalık ‘İlmik’ adlı belgesel, 6 ve 7 Mart tarihlerinde ‘20. Selanik Belgesel Festivali’nde ilk kez gösterilecek. Yunanistan 34. Botsi Vakfı ‘Onur Ödülü’nü kazanarak adından söz ettiren yapım, 15 Temmuz darbe girişiminden önce ve sonra gerçekleştirilen dikkat çekici gelişmelere yer veriyor.
Yunanistan devlet televizyon ve radyosu ERT’de çalışan gazeteci ve belgeselci Thomas Sideris’in senaryosunu yazdığı ve yönetmenliğini üstlendiği belgeselde, çoğunluğu Türkiye’den 25’ten fazla gazeteci, akademisyen, kuruluş temsilcisi, iş insanının yanı sıra 15 Temmuz sonrası işkence gören mağdurlarla yapılan özel söyleşiler bulunuyor.
SELANİK BELGESEL FESTİVALİ
Dünya çapında ayrıcalıklı bir yere sahip olan Selanik Belgesel Festivali, 2-11 Mart tarihlerinde 20’nci yılını özel etkinlikler ve tüm dünyadan belgesellerin gösterimiyle kutlayacak. Bu yıl “cevap bekleyen sorular” temasının vurgulandığı festival için hazırlanan 32 saniyelik 3 spotun birinde Yılmaz Güney ile Münir Özkul’un birbirine koşarak sarıldıkları film sahnesinden bir kare de yer aldı.
Eş finansörlüğünü Avrupa Birliği’nin üstlendiği festivale yabancı ve yerli 132 filmle rekor başvuru yapıldı. Bunlar içinden seçilen 53 uzun ve 25 kısa metrajlı film belgeselseverlerin beğenisine sunulacak.‘İnsan Hakları’ kategorisinde gösterilecek üç uzun metrajlı belgeselden biri olan “İlmik-The Noose-Η θηλιά”, Türkiye’ye dair yapılan benzeri çalışmalar arasında kendine ayrıcalıklı bir yer edinen uzun soluklu bir gazetecilik ürünü.
MUHALİF TÜRKİYE’NİN BELGESELİ
Belgeselde, Türkiye’de her dönem haksızlıklardan nasibini almış ve ötekileştirilmiş toplum kesimlerini bulmak mümkün. Kürt vatandaşlardan son beş yıldır adeta soykırıma maruz bırakılan Hizmet Hareketi mensuplarına, tercihleri sebebiyle dışlanan eşcinsellerden Erdoğan rejiminin gazabına uğrayan Grup Yorum’a, Ermeni gazeteci Hrant Dink’in suikastinden Gezi Parkı eylemlerine kadar farklı zaman dilimlerinde acımasız politikaların mağdur ettiği insanların hikâyeleri yer alıyor.
NAZLI ILICAK SON SÖYLEŞİSİNİ ‘İLMİK’ İÇİN VERMİŞ
‘İlmik’ birbirinden ilginç detayları barındırması sebebiyle ilgi çekmesi beklenen bir belgesel. Türkiye’deki hukuksuzluklar, cadı avı, el koyma, gasp ve ayrımcılıkların artış kaydettiği bir dönemde ve ‘sözde darbe’ girişiminden sadece bir ay önce, Haziran 2016’da İstanbul ve Ankara’da gerçekleştirilen söyleşi ve çekimlerle başlayan çalışma, 15 Temmuz’dan sonra Türkiye’yi terk etmek durumunda kalan gazetecilerin ve işkence mağdurlarının yaşadıklarını anlattıkları söyleşilerle tamamlanmış.Belgesele ayrıcalık katan bir başka ayrıntı ise görüş belirten 19 gazeteciden 12’sinin şimdi ya cezaevinde ya da Türkiye dışında olması. Nazlı Ilıcak, Arzu Yıldız, Büşra Erdal gibi gazeteciler bu isimler arasında. Bu gazeteciler cezaevine girmeden ya da Türkiye’den ayrılmadan önce son söyleşilerini ‘İlmik’ için vermişler.
GAZETECİLER FELAKETİ GÖRÜP UYARMIŞ
Çekimleri Türkiye, Yunanistan, Almanya ve Belçika’nın da aralarında bulunduğu 6 ülkede gerçekleşen belgeselde, Erdoğan rejimi tarafından kendini Kürt, solcu, Hizmet mensubu ve azınlık birey olarak tanımlayan farklı kimlik ve çizgideki muhalif kesimlere yapılan baskılar söyleşiler eşliğinde işleniyor. Belgesele konuşanlar, kendi tanıklıkları eşliğinde hem bireysel öykülerini anlatıyor hem de son yıllarda uyarılara rağmen hızla kötüye giden bir ülkenin önünde set olamamanın acısını yaşıyorlar. Konuşmacıların tamamı ülkenin bir felakete sürüklendiğini öngörüp alarm zillerini çalmış.Filmde Yunan bir gazetecinin objektifinden, Gezi Parkı eylemleriyle birlikte ivme kazanan anti-demokratik uygulamalar ile muhalif sesleri boğmaya yönelik sert uygulamalara hız veren bir yönetimin nasıl kendi vatandaşının boynuna ‘ilmik’ geçirip son tekmeyi vurmaya hazırlandığı kayıt altına alınmış. Türkiye’nin darbeler tarihine de atıfta bulunulan belgeselde insan hakları ihlalleri, basın ve düşünce özgürlüğü konusunda ülkenin neden ilerleme kaydedemediği sorusuna cevap aranıyor.
ÖNEMLİ İSİMLERLE SÖYLEŞİLER
‘İlmik’ için kişisel tecrübe ve öyküsünü anlatan bazı isimler şöyle: HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Başkanı Antony Bellanger, Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Nazlı Ilıcak, Nesibe Baransu, Büşra Hanım Erdal, Ekrem Dumanlı, Tarık Toros, Basın Konseyi Genel Sekreteri Zeynel Lüle, Sevgi Akarçeşme, Erkan Akkuş, Cevheri Güven, işadamları, işkence mağdurları…
ONUR ÖDÜLÜ
Daha gösterime girmeden merak uyandıran ‘İlmik’ belgeseli, Yunan gazetecilik ödüllerini veren Botsi Vakfı’nın “Onur Ödülü”ne değer görüldü. Thomas Sideris, ödülünü Merkez Birliği Partisi Başkanı Vasilis Leventis’in elinden aldı. Ödül töreni geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos’un yanı sıra ülkenin siyaset, medya, kültür-sanat camiasından seçkin yerli ve yabancı konukların katılımıyla Atina’da gerçekleşmişti.
AVRUPA TURUNDA İLK DURAK BRÜKSEL
Son teknik çalışmaları Almanya’da gerçekleşen yapım, Selanik Belgesel Festivali’nin ardından Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun ev sahipliğinde Brüksel’de düzenlenecek özel bir gala programıyla gösterime sunulacak. Belgeselin önümüzdeki dönemde Avrupa başta olmak üzere birçok önemli festival programında yer alması planlanıyor. Yunanistan Dergi ve Elektronik Gazeteciler Birliği oybirliğiyle belgesele destek kararı alırken, Yunan devlet televizyonu ERT de önümüzdeki dönemde belgeseli yayınlayacak.
BEKLENMEDİK GELİŞMELER BELGESELİ GECİKTİRMİŞ
İstanbul’da 8 Haziran 2016’da Erdoğan yönetiminin hedefe koyduğu medya organlarında çalışan gazeteci söyleşileri ile çekimlerine başlanan belgeselin gecikmesine Türkiye’de art arda patlak veren beklenmedik ve sarsıcı gelişmelere yer verebilme düşüncesi sebep olmuş. Herhangi bir resmi ya da özel kurum tarafından desteklenmeyen belgeselin sınırlı bütçesi ve küçük sponsor desteğine bağlı ekonomik zorluklar yaşanması da bitirilmesini geciktiren bir başka etken olmuş.2014 yılında Türk-Yunan mübadelesini konu alan ‘Ruhun Üzerindeki Gölge’ adlı bir başka uzun metrajlı belgesele imza atan gazeteci Thomas Sideris, “En büyük acı, belgesele konuşan ondan fazla gazeteci, akademisyen ve politikacının şimdi ya cezaevinde ya da Türkiye’yi terk etmek zorunda kalmış olması… Çekimlere başladığımız Haziran 2016’dan sonraki 18 aylık süreçte Türkiye’de yaşananları kimse bütünüyle tahmin ya da hayal edemezdi,” ifadelerini kullanıyor.
‘İLMİK’İN SELANİK GÖSTERİM PROGRAMI
• 6 Mart 2018 Salı, Saat 19:45, Pavlos Zannas Salonu, Olympion Gösteri Merkezi, Aristotelus Meydanı (Αίθουσα Παύλος Ζάννας, Κτίριο Ολύμπιον, Πλ. Αριστοτέλους, Τρίτη) 6/3/2018 19:45
• 7 Mart 2018 Çarşamba, Saat 12:45, John Nicholas Cassavetes Salonu, Liman Gösteri Salonları (Αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, Αποθήκη 1, Λιμάνι, Τετάρτη 7/3/2018 12:45)