Federal Hükümet 2015-2016 bütçesini açıkladı. Tony Abbott Hükümeti’nin bu yılki bütçesi, geçen seneye oranla daha iyimser. En azından ilk yorumlar bu yönde. Yapılan analizlere göre, kazanan daha az, kaybeden ise daha fazla. Kazananlar grubunda aslan payı ailelere, küçük işletmelere, ulusal güvenliğe, savunmaya, çiftçilere ve sağlık araştırmalarına ayrıldı. Özellikle Uluslararası İnsan Hakları örgütlerinden de büyük eleştiriler alan Avustralya’nın mülteci alımındaki uygulamaları, bu yılki bütçeye de yansımış gözüküyor. Daha önce 14 bin olan mülteci alımı rakamları yıllara göre 19 bine çıkarılacak.
Yeni dönemin bütçesinde kazananlar grubunda en büyük desteğin ailelere verilmesi de sevindirici. Bununla hükümetin çocuk sahibi ebeveynlerin çalışma yaşamına katılmalarını teşvik etmesinin amaçlandığı şüphesiz. Çünkü bu bütçede aileler çocuklarının bakımı için yaptığı harcama ve kreş masraflarının çoğunu geri alabilecekler. Hükümet, yer altı kaynaklarından sağlanan gelirlerin azalmasının etkisini göz önüne almış ve işsizliği de azaltmayı amaçlamış olacak ki, Avustralya’da sayıları 2 milyonu bulan küçük işletmelere bütçeden önemli destek sağlanıyor. Küçük esnaf, Temmuz’dan itibaren, yüzde 1,5 vergi indirimi alacak. Geçen yılki bütçede özellikle genç işsizler için getirilen işsizlik ödeneklerini 6 ay alıp 6 ay bekleme tasarısı da gelen büyük tepkiler üzerine bu yılki bütçede değişikliğe uğradı. 2014 bütçesi açıklandığında özellikle bahsettiğimiz bu konu ve Medicare ile ilgili düşünülen değişiklikler çok büyük eleştiriler almış ve hayal kırıklığına sebep olmuştu. Finans Bakanı Senatör Mathias Cormann’un; “Bu ülkede gençler, çalışmasını öğrenmeli” şeklinde genç işsizlerle ilgili ifadeleri, hafızalarda hala tazeliğini koruyor. Sosyal bilimciler ve çeşitli sivil toplum kuruluşları temsilcileri böyle bir uygulamanın yarardan daha çok zarar getireceğine dikkat çekmiş, sosyal devlet anlayışına ters düşeceğinin altını çizmişlerdi. Bu çerçevede, yeni bütçe de, 25 yaşın altında olan gençlerin, işsizlik ödeneği alması için en fazla dört hafta beklemesi öngörülüyor. Ancak iş bulma gayretinin özendirilmesi ve bu kapsamda özellikle işsiz göçmen gençlerin çalışma hayatına katkılarını artıracak çeşitli önlemler de devam ediyor.
Bu arada bütçe açığının kapatılabilmesi için kısmen geçen yılki Federal bütçede yapılan kesintiler yoluyla elde edilecek tasarruflar kaynak olarak gösteriliyor. Ancak bu kesintiler için gereken senato onayı henüz alınmış değil. Ayrıca, işsizliğin yükselişi veya düşmemesi, maden ihracatı gelirlerinin azalması ve Avrupa ile Çin ekonomilerindeki belirsizlikler gibi bir takım konular, Federal bütçe hedeflerine ulaşma yolundaki önemli engeller. Hükümet, ekonomik büyümenin, 2018-19 döneminde hızlanacağını öngörüyor. Hedef yüzde 3,5 olarak tahmin edilirken, aynı zamanda bu dönem bütçe açığının da 7 milyar doların altına ineceği hesaplanıyor.
Avustralya’nın şu andaki borcu yaklaşık 300 milyar dolar. Bu da ülke milli gerinin yüzde 18’ine denk geliyor. Bu borcun düşmesi için ise, bütçe fazlası vermek zorunda. Bütçenin artıya geçebilmesi için, öngörülen süre en az 4 yıl. Federal Hazine Bakanı Joe Hockey, 2015-16 döneminde 35.1 milyar dolar olan bütçe açığını, 2018-19 bütçesinde 6.9 milyar dolara düşürmeyi hedefliyor. Ancak bir önceki Gillard hükümetinden enkaz devraldık diyen Abbott hükümetinin, bu enkazı daha da ağırlaştırarak, bir yıl içinde iki katına çıkarıp şu anda 35 milyar olarak açıklanan bütçe açığını dört yılda 7 milyara düşmesi çok inandıracı gelmiyor. Temennimiz, daha fazla yükselmez de öngörüldüğü gibi düşme eğilimine doğru geçer. Tabi bu arada yaklaşan federal seçimler de unutulmamalı. Önümüzdeki yıl yapılacak Federal Seçimler de iktidarı kimin göğüsleyeceğini bilmiyoruz. Mevcut bütçenin ise seçimlere kadar nasıl şekilleneceği ayrı bir soru işareti.