Avustralya tarihinin en büyük katılımlı seçimi olan son Federal Seçimlerin üzerinden tam bir yıl geçti. 7 Eylül 2013 Cumartesi günü yapılan ve Liberallerin ezici oy çokluğu ile iktidar olduğu seçim, İşçi Partisi’ni muhalefete mahkum ettiği gibi, Kevin Rudd’ın da siyaset hayatına son noktayı koymuş oldu. Seçimlerde, Ana Muhalefet Liderliğinden, ülkenin 28. Başbakanı olarak çıkan Tony Abbott, yeni hükümetini kurdu. Böylece 2013 Kasım ayında başkent Canberra’da Avustralya’nın 44.Parlementosu, işe başladı. Başbakan Abbott Liderliğindeki Koalisyon Hükümeti, tam bir yaşını geride bıraktı. Başbakan, geçen hafta uranyum satışı sözleşmesi için Hindistan’a oradan Malezya’ya geçerek, üç günlük hızlı bir ziyaret trafiği yaşadı. Ayağının tozuyla ise; iktidara gelişinin birinci yıl dönümünü karşıladı. Önemli açıklamalarda bulundu. Hem de ‘Babalar Günü’nde kendi babasıyla. Yani Abbott, bu Pazar günü iktidara gelişinin yıl dönümü ve ‘Babalar Günü’ gibi iki sevinci bir arada karşılayarak, medyanın karşısında, birinci yılını değerlendirdi. Seçim vaatlerini bir kez daha hatırlatarak, nasıl yerine getirdiğini açıkladı. Evet, Abbott birçok vaatler verdi seçimden önce. Seçim vaatlerinin tamamını buraya sığdırmamız çok zor. Ama kısaca şöyle sıralayabiliriz; ‘Tasarruf amaçlı olarak yapacağımız bazı kesintiler herkesin hoşuna gitmeyecek’ demişti, Abbott. Okul çağındaki çocuklar için yapılan ödeneğin kesilmesi gibi uygulamaların bunlardan birisi olacağını belirterek, “Şunu kesinlikle belirtmek istiyorum ki eğitimde, sağlıkta kesinti yapmayacağız. Emeklilerin durumlarında ve GST uygulamalarında da bir değişiklik olmayacak.” demişti. Karbon vergisinin kaldırılacağını, sığınmacı teknelerinin engelleneceğini, ülke ekonomisini daha da güçlendirme vaatlerinde bulunmuştu. Karbon vergisi kaldırıldıktan sonra ailelerin ortalama yılda 550 dolar daha kazançlı çıkacağını söylemişti
Bugün geldiğimiz noktada ise yerine getirilen sözler, vazgeçilenler ve daha getirilecek olanlar şeklinde bir sıralama yaptığımızda, sanki bunları hiç söylememiş bir siyasetçi var karşımızda. Hükümet en önemli sözünü yerine getirerek karbon vergisini kaldırdı. Ancak, bunun ceplere ve aile bütçelerine yansımasını henüz net göremiyoruz. Diğer taraftan benzin fiyatlarını etkileyecek olan petrol vergisinin yılda iki defa gözden geçirilmesi, emeklilik yaşının 65’den 70’e çıkartılması, işsizlik ödeneklerinin yılda 6 ay verilmesi. Daha bitmedi. Doktor muayenesine 6 dolarlık katkı payı verilmesi. Üniversite öğrenci ödeneklerinde yapılacak kesintiler ile aynı zamanda öğrenci harçlarının da yükseltilmesini amaçlayan planlar, seçim alanlarında verilen pembe vaatleri gölgede bırakıyor.
Maliye Bakanlığı birkaç gün önce de, kömür ve demir cevherine uygulanan maden vergisinin de yürürlükten kaldırıldığını açıkladı. Peki, maden vergisi kaldırılırken özellikle düşük ücretle çalışanları etkileyecek olan işveren emeklilik katkı payının her yıl 0.5 artışı neden durduruldu? Artık bu yeni kararla emeklilik fonu katkısı yedi yıl boyunca yüzde 9,5 olarak donmuş olacak. 2021 yılından itibaren 7 yıl gecikmenin ardından ancak yüzde 10’a çıkacak. 8,4 milyon Avustralyalı çalışanın etkileneceği emeklilik katkı payı artışı, 2010 yılında İşçi Partisi hükümeti tarafından ilan edilmişti.
Kaçak sığınmacılar ve botla gelenleri engelleme kararlılığında hükümetin başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Hatırlanacağı gibi ‘ilk 100’ günü değerlendirmesinde Başbakan, iktidara geldikleri günden o tarihe kadar hiç yasadışı göçmen teknesinin Avustralya’ya gelmediğini söylemişti. Bu arada, Manus Adası’ndaki gözaltı merkezinde çıkan isyan sonucu yaşamını yitiren İranlı sığınmacı Rıza Berati ile geçtiğimiz hafta Brisbane Hastanesi’ne tedavi için getirilen Hamiz Kehazaei’nin ölümü, gözaltı merkezlerinin barınma koşulları konusunda hükümetin yürüttüğü politikasının eleştirilmesine neden oldu.
Aslında yapılan icraatları en iyi anketler ortaya koyuyor. İktidar da bir yaşını dolduran Tony Abbott ile ilgili olarak ‘ninemsn’ tarafından yapılan ‘Başbakanın ilk yılında iyi işler yaptığını düşünüyor musunuz’? şeklinde sorulan ankete katılanlardan yaklaşık 50 bini hayır, 40 bini ise evet cevabını vermiş. Diğer taraftan da 22-24 Ağustos tarihleri arasında yapılan genel ülke anketinde de Muhalefet Lideri Bill Shorten, Abbott’tan bir puan önde gözüküyor. İşsizlik rakamlarının son 12 yılın en kötüsünü göstermesi, kiraların artması, temel gıda ihtiyaçlarının zamlanması gibi konular ortada. Avustralya’da ev alma artık hayalin ötesinde adeta. Sonuç olarak, miting meydanlarındaki vaatler ile anket sonuçları ve cepleri yakan tablo arasında hayli fark var. Bir yılın karnesi, şimdilik kırık. Düzelir mi? Onu da hep beraber göreceğiz.
z.polat@yepyeni.zamanaustralia.com.au