ABD başkanlık seçimi sonuçlandı: Yeni başkan Trump

09.50: Sonucu Pensilvanya belirledi… Büyük çekişmenin yaşandığı Pensilvanya eyaletini Trump’ın kazanmasıyla ABD başkanlık seçiminin kazananı belli oldu.

09:10: Senato’da son durum… Cumhuriyetçiler Senato’daki hakimiyetini koruyor.

09:00: Zafer konuşması geliyor… Trump’a yakın bir kaynak, ABD Başkanı olmaya çok yaklaşan Trump’ın zafer konuşmasının kapsayıcı olacağını ve birlik mesajı vereceğini söyledi.

08:30: Son çabalar… Clinton yarışı bırakmamak için direniyor. Son olarak 6 delegeyle temsil edilen Nevada eyaletini kazandı.

08.20: Demokratlar çöktü… Hillary Clinton’ı destekleyen ABD’liler saatlerin ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan tablo nedeniyle mutsuz.

08.00: Trump tutulamıyor… Son durumda Trump 254, Clinton ise 209 delegeye ulaştı.

07:30: Georgia Trump’ın… Cumhuriyetçilerin kalesinde sürpriz yok… Trump böylece 16 delege daha kazandı. Trump 248’e yükseldi.

07:25: Zafere doğru… Wisconsin ve Iowa eyaletlerinde de Trump kazandı. Cumhuriyetçi aday delege sayısını 232’ye çıkardı.

07:15: Şu anda Trump önde…  Utah dâhil yeni kazanılan eyaletlerle birlikte Trump, 216, Clinton 209 delegeye ulaşmış durumda.

07:10: Hillary öne geçti… Demokrat aday, California, Hawai, Oregon’u; Trump ise kritik Kuzey Carolina ile Idaho’yu aldı. California’da 55 delege bulunuyor.

06.53: Büyük çekişmenin yaşandığı Florida Trump’ın… AP haber ajansı son dakika gelişmesi olarak 29 delegesi olan Florida eyaletini Trump’ın kazandığını açıkladı.

06.50: ‘Yüzde 94 Trump kazanacak’… New York Times (NYT) gazetesi Trump’ın başkanlığın kazanma ihtimalini yüzde 94 olarak verdi. NYT’nin seçim başındaki tahmini Clinton’ın kazanacağı yönündeydi.

06.45: Clinton yarışı bırakmıyor… Colarado eyaletini kazanan Clinton 9 delege daha kazanarak 131’e ulaştı.

06.25: Ohio’yu da Trump aldı… Çekişmeli eyaletlerin en önemlisi olarak görülen Ohio’yu Trump kazandı. Böylelikle Trump 167 delegeye ulaştı. Clinton ise Virginia’yı kazanarak delege sayısını 122’ye yükseltti. 1964’ten bu yana yapılan seçimlerde Ohio’yu kazanan aday başkanlık koltuğuna oturuyor. Bu nedenle ABD’de “Ohio’yu kazanan seçimi kazanır” görüşü hakim.

06:15 Trump arayı açıyor… Trump Missouri’yi, Clinton New Mexico’yu aldı. Son durumda Trump 149, Clinton 109 delegeye ulaştı.

06.10: Trump pürdikkat sonuçları izliyor… Trump’ın kampanyasının başındaki isimlerden biri olan Sean Spicer, Twitter hesabından Trump Tower’daki seçim merkezinde çekilmiş bir fotoğraf paylaştı.

05:45: Kritik gelişme… CNN’nin projeksiyonuna göre; halihazırda Cumhuriyetçilerin kontrolünde bulunan Temsilciler Meclisi’nde Demokratlar ağırlık kazanamayacak.

05:40: Oy sayımı sürüyor… Connecticut halkı Clinton, Louisiana ve Montana halkı ise Trump’ı tercih. Buna göre; son tablo şöyle: Trump, 139; Clinton, 104.

05:10: Trump öne geçti… Cumhuriyetçi aday, Teksas ve Arkansas’ı kazanarak, delege sayısını 128’e taşıdı.

Kırmızıyla imlenen eyaletlerde Trump, maviyle gösterilenlerde ise Clinton kazandı.

05:00: New York Clinton’ın… CNN’e göre Trump; Kansas, Kuzey Dakota, Güney Dakota, Wyoming’deki delegelerin yanı sıra Nebraska’daki beş delegeden üçünü de kazanacak. Clinton ise her iki adayın da memleketi olan New York’ta galip gelecek. Böylece Clinton 97, Trump ise 84 delegeye ulaşmış oldu.

04:50: Florida’da sıcak gelişme… Kritik eyalette oyların yüzde 90’dan fazlası sayıldı. Trump yüzde 49.1, Clinton 47.8 olarak görünüyor. Florida’yı alan aday, Başkanlığı’nı ilan etmek için ihtiyaç duyduğu 270 delegeye bir adım daha yaklaşacak.

04:30: Trump pes etmiyor… Trump, Alabama ve South Carolina’yı kazanarak delege sayısını 66’ya çıkardı. Fark şu anda sadece iki delege…

04:00: İşte son durum… CNN’in projeksiyonuna göre; Clinton, New Jersey, Massachusetts, Illinois, Maryland, Rhode Island, Delaware eyaletlerinin yanı sıra başkent Washington DC’de galip gelecek. Oklahoma, Tennessee ve Mississippi ise Trump’ın olacak. Bu tabloda Clinton, 68 delegeyle 48 delegeye ulaşan Trump’ı geride bıraktı.

03:45: Florida’da neler oluyor… Oyların yüzde 70’inden fazlasının sayıldığı eyalette Clinton, yarışı önde götürüyor. Kritik eyaletler arasındaki Florida’nın 29 delegesi bulunuyor.

03:20: Bir eyalette daha sonuç belli oldu… West Virginia’da da gülen taraf olan Trump, delege sayısını 24’e yükseltti. Şimdiye kadar herhangi bir sürpriz yok.

03:10: CNN’in projeksiyonu… Trump, bu iki eyalette de galip gelerek, Seçici Kurul için 19 delege kazanacak. 270 delege kazanan Başkan seçilecek. Vermont eyaletinde ise Clinton’ın üstün gelmesi bekleniyor. Vermont’ta 3 delege bulunuyor.

03:00: 6 eyalette sandıklar kapandı… Şu ana kadar altı eyalette; Georgia, Kentucky, Vermont, Indiana, Güney Carolina ve Virginia’da sandıklar kapandı. Oyların sayımına geçildi.

02:50: Merak edilen soru yanıt buldu… 2001 – 2009 yılları arasında başkanlık yapan Cumhuriyetçi George W Bush’un iki adaya da oy vermediği açıklandı. Ulusal Halk Radyosu (NPR) paylaştığı bir tweet’te “Eski Başkan George W Bush’un sözcüsü, eski başkanın Donald Trump’a ya da Hillary Clinton’a oy vermediğini teyit etti” dedi.

02:30: Seçimlerde ilk büyük şok… ABD’de Başkanlık Seçimleri için oy kullanma işlemi sürerken, California eyaletine bağlı Los Angeles kentinde bulunan bir seçim merkezi yakınlarında silah sesleri duyuldu. Bunun üzerine bölgedeki sandıklar geçici olarak kapatıldı. Olayda 1 kişi öldü, 3 kişi ise yaralandı.

02:15: İlk sandıklar kapandı… Sandıkların kapandığı Kentucky eyaletinden gelen ilk sonuçlara göre; Trump yüzde 78.15 Clinton yüzde 19.5. Oyların henüz yüzde 1’i sayıldı. Indiana’da da Trump’ın yüzde 71.9’la üstün olduğu görünüyor.

Sonuçlar sürpriz değil, zira iki eyalet de Cumhuriyetçilerin kalesi olarak değerlendiriliyor.

02:00: ABC News’den ilk sonuç… ABC News kanalının ilk sandık başı anketlerine göre; seçmenlerin yüzde 54’ü Clinton’a olumsuz bakıyor. Trump’a olumsuz yaklaşanların oranı ise yüzde 61.

01:35: Etnik çeşitlilik… Yüzde 70 beyaz, yüzde 12 siyahi seçmen oy kullandı. Seçmenlerin yüzde 11 Latin, yüzde 4’ü Asyalı. Seçim öncesi araştırmalar, 2016 Başkanlık Seçimlerinin etnik çeşitliliğinin en fazla görüleceği seçimler olacağını öngörüyordu.

01:30: Halk ne diyor… Seçmenlerin yüzde 38’i değişim istediğini söyledi. Yüzde 22 tecrübeye oy verdi. Adayların yüzde 42’si oy verdiği adayı kuvvetle desteklerken, yüzde 31’nin kuşkuları var.

01:25: İlk kapanış… 02:00’da Doğu Yakası’ndaki ilk sandıklar kapanacak.

01:16: Seçmen tercihini ne zaman yaptı… CNN’de yayınlanan sandık başı anketine göre; seçmenlerin yüzde 62’si kararını Eylül ayı öncesinde vermiş. Son birkaç gün içinde karar verenlerin oranı yüzde 7, son hafta tercihini netleştirenlerin oranı ise yüzde 5. Seçmenlerin yüzde 13’ü ise Ekim ayında kararını vermiş.

01:15: Gecikme var… Oy oranlarına ilişkin sandık başı anket sorusunun yanıtı henüz gelmedi. Belirlenen saat 01:00’di.

00:50: Clinton yolda… Clinton, konvoyuyla birlikte New York’a gidiyor.

00:45… Trump’tan çağrı… Trump az önce Twitter’dan seçmenlere ‘gevşemeyin’ çağrısında bulundu. Seçimin henüz bitmediğini belirten Trump, “İyi gidiyoruz ama daha zaman var. Hadi Florida!” yazdı.

00:20: Flaş anket… Reuters/Ipsos’un son anketine göre; seçmenlerin yüzde 75’i ülkeyi zenginlerden ve güçlülerden kurtaracak ‘güçlü lider’ istiyor. Bu sonuç, Politico’nun anketiyle benzerlik gösteriyor. ‘Güçlü lider’ vurgusu, Trump’ın seçim kampanyasının merkezinde yer alıyordu. Clinton’ın sloganının ise “Birlikte Daha Güçlü” olduğunu hatırlatmakta fayda var.

00:10: Heyecan dorukta… Nefesler tutuldu! İlk sandık başı anketler TSİ ile 01:00’da açıklanacak. CNN canlı yayında geri sayıma başladı. Son 50 dakika…

00:00: Kampanya sürecinden anekdot… BBC’den Jonathan Csapo hesapladı. Barack Obama, 2008’de seçimler için 632 gün süren kampanyasıyla en uzun kampanya yürüten başkan adayı rekorunu elinde bulunduruyor. Clinton’ın kampanya süresi ise 575 gün. Trump’ın kampanya süreci ise Clinton’dan da kısa. 510 gün.

23:30: Trump cephesinden bir iddia daha… Seçiminin kritik eyaletlerinden Pensilvanya’daki seçmenler, otomatik oy kullanma makinelerinin Cumhuriyetçi aday Donald Trump için verilen oyları Demokrat aday Hillary Clinton’a çevirdiğini iddia etti.

23:20: CNN’den beş kritik eyalete ilişkin bilgiler… Bazı eyaletler kayıtlı Demokrat ve Cumhuriyetçi seçmenlerden kaçının oy kullandığını açıklıyor. CNN’de yer alan bilgiye göre; Colorado’da Salı sabahından bu yana 771 bin 745 Cumhuriyetçi ve 753 bin 52 Demokrat oyunu kullandı. Toplam oy kullanan seçmen sayısının 2.2 milyonu geçtiği aktarıldı. Virginia’da katılımın yüksek olduğu belirtildi. Kayıtlı 238 bin 498 seçmenden en az 57 bin 382’si oyunu verdi. Rekor katılımın beklendiği Georgia’da şimdiye kadar erken oy kullanan ve postayla oy kullanan seçmen sayısı, 2 milyon 381 bin 416. Eyalet yetkilileri, bireysel katılımın da yüksek olacağını söyledi. Ohio ve Wisconsin’de de katılımın güçlü olduğu belirtildi.

23:00… Trump’ın itirazı değerlendirildi ve… Trump ekibinin Nevada seçim kuruluna yaptığı ve sandıkların belirlenen zamandan 2 saat daha fazla açık tutulduğu yönündeki itirazı reddedildi.

23:00: Clinton’ın kampanyası daha başarılı oldu… Politico’nun Morning Consult’a seçim günü yaptırdığı sandık başı anketinden yeni sonuçlar gelmeye devam ediyor. Buna göre; ankete katılan ABD’lilerin yüzde 17’si, Clinton’ın seçim kampanyasıyla temas ettiğini söyledi. Bu oran Trump’ta yüzde 8. Yüzde 9, her iki adayın da seçim kampanyasının kendileriyle temas kurduğunu söyledi. Bu oranlar, Clinton’ın seçim kampanyasının daha başarılı olduğuna işaret ediyor.

22:40: Siber saldırı ihtimali var mı… BBC Kuzey Amerika’dan teknoloji muhabiri David Lee, seçimlere bir siber saldırı ihtimaline karşı güvenlik birimlerinin alarmda olduğunu aktardı. Amerikan İç Güvenlik Bakanlığı’nın, oy yazılımları üzerinde ülke çapında ve sürekli “siber-hijyen taraması” yaptığı öğrenildi. BBC’nin konuştuğu uzmanlar, seçimlere ülke çapında bir hacker müdahalesinin mümkün olmadığını, olası bir siber saldırının, ancak başa baş bir yarışa etki edebileceğini ifade ediyor. Hacker’ların tıpkı, başkan adayları gibi, seçimlerin başa baş geçmesi beklenen “kilit eyalet”lere yoğunlaşabileceği ihtimali es geçilmiyor.

22:30: Ve ilk itiraz… Seçimlerden önce kaybetmesi halinde sonuçları kabul etmeyeceği yönünde imada bulunan Trump, Nevada’da ilk itirazını yaptı. Trump, Clark County’deki kayıt memurunun Demokratların lehine sonuç almak için sandıkları 2 saat daha fazla açık tuttuğunu iddia etti. Trump kampanyası tarafından yapılan itirazın değerlendirildiği öğrenildi.

22:10: Sosyalist rakipten destek… Demokrat Parti ön seçimlerinde Clinton’ı bir hayli zorlayan sosyalist aday Bernie Sanders Twitter’dan destek mesajı yayınladı. Sanders, “Umarım bugün Donald Trump’a yeneceğiz. Onu çok kötü yeneceğiz” yazdı.

21:00 Kritik anket… Siyaset alanında uzmanlaşmış ABD merkezli gazetecilik organizasyonu Politico’nun Morning Consult’a seçim günü yaptırdığı sandık başı anket yayınlandı. Araştırmaya katılanların yüzde 36’sı, “yeni Başkan için en önemli özellik nedir” sorusuna “güçlü liderlik” yanıtını verdi. Yüzde 29’un yanıtı “gelecek vizyonu” olurken, yüzde 16, “benim gibi insanları umursamalı”, diğer yüzde 16 ise “değerlerimi paylaşsın” yanıtını verdi. Trump’ın kampanyasının merkezine oturttuğu “güçlü liderlik” vurgusu, seçim sonuçlarında bir sürprize işaret edebilir. Bu arada, güçlü lider isteyen Amerikalıların oranı 2012 Seçimleri’ne göre çok yüksek!

20:30: Almanya’nın ilk kadın Başbakanı’ndan mesaj var… Şansölye Angela Merkel, Hillary Clinton’ın zaferinin, dünya liderleri arasında cinsiyet eşitliği yönünde ileriye doğru bir adam olacağını söyledi. Norveç’in ikinci kadın Başbakanı Erna Solberg ile Berlin’de basın toplantısı düzenleyen Merkel, “Önemli pozisyonlarda kadın erkek dengesi için bir adım daha yaklaşırız” dedi. Solberg ise “Clinton’ın zaferinin, erkeklere ait olarak görülen siyaset alanında genç kadınlar için ilham verici olacağını”ifade etti.

20:10 Başkan’dan mesaj geldi… ABD Başkanı Barack Obama, resmi Twitter hesabından seçmenlere çağrıda bulundu. Obama, “İlerleme oy pusulasında. Oy kullanmaya gidin. Sonra da arkadaşlarınızın, ailenizin ve tanıdığınız herkesin oy kullandığından emin olun” yazdı.

20:00: Son ankette fark 5 puan… Reuters/Ipsos’un seçim gününden önce yaptığı son ankete göre; Clinton’ın kazanma ihtimali yüzde 90. Clinton’ın yüzde 44’e yüzde 39 ile Trump’ın beş puan önünde görüldüğü anket, Demokrat adayın Seçici Kurul’daki 538 delegeden 303’ünü alacağını öngörüyor. Trump’ın delege sayısı ise 235’te kalacak. Başkanlık için salt çoğunluk gerekiyor. Yani 50 eyalet ve özel statüsü bulunan Washington DC’de 270 delegeyi gören ABD’nin 45’inci Başkanı olacak.

19.30: Trump’ın oy kullandığı sandıkta FEMEN gerginliği… Ukrayna kökenli kadın örgütü FEMEN’in birkaç üyesi Trump’ın adaylığını protesto etmek için seçim merkezini bastı.

19.25: Babam sonuçları kabul edecek… Trump’ın oğlu Donald Jr, MSNBC kanalındaki Morning Joe Show programında yaptığı açıklamada, “Babam, eğer Hillary Clinton temiz bir şekilde kazanırsa, adil ve meşru gerçekleşen seçim sonuçlarıyla ilgili şaibeli herhangi bir durum olmazsa, sonuçları kabul edecek” dedi.

19.00: Trump oy kullandı… Cumhuriyetçi aday Donald Trump, New York’ta oy vereceği sandığa geldi. Eşi Melania Trump’la birlikte Manhattan’daki sandık başında kameralara görüntü veren Trump oyunu kullandı. Oy kullanmadan önce Fox televizyonuna telefonla bağlanan Trump, “Doğru bir liderlik altında gerçekleşebilecek ama gerçekleşmemiş çok fazla hayal ve umut var. İnsanlar çok kırgınlar” diye konuştu.

18.00: Sandıklarda kuyruklar oluştu… Televizyon kanallarının seçim merkezleri önünden yaptıkları yayınlarda ABD’lilerin oy vermek için erken saatlerde sandıklara akın ettiği ve uzun kuyruklar oluşturduğu görülüyor. Önceki seçimlere göre bu yıl daha büyük bir katılım bekleniyor.

16.05: Hillary Clinton oy verdi… Demokrat aday Hillary Clinton evinin bulunduğu New York’un Chappaqua bölgesinde yerel saatle 08.05’te (TSİ 16.05) oyunu kullandı. Clinton oy vermeye eşi Bill Clinton ile birlikte geldi. Clinton burada şu kısa açıklamayı yaptı: “Çok mutluyum. Aşırı derecede mutluyum. Tüm arkadaşlarım ve komşularımla bir arada olmak beni çok mutlu ediyor.”

14.00: Oy verme işlemi başladı… ABD’nin 45’inci başkanını belirleyecek oylama yerel saatle 06.00’da (TSİ 14.00) başladı. Ülkenin doğu eyaletlerinde başlayan oy kullanma işlemi için ABD’liler sandıklara gitmeye başladı.

ABD’de sandıkların açılmasıyla ajanslar oy kullanmaya gidenlerin ilk görüntüleri paylaşmaya başladı. Bu fotoğraf New York’ta çekildi. 

ABD’de sandıkların açılmasıyla ajanslar oy kullanmaya gidenlerin ilk görüntüleri paylaşmaya başladı. Bu fotoğraf New York’ta çekildi. 

Oy verme işleminin başlamasıyla beraber Hillary Clinton’ın Twitter hesabından insanları oy vermeye davet eden şu tweet atıldı: “”Bugün seçim günü ve sandıklar resmen açıldı. Ne zaman oy vereceksiniz?”

Trump’ın mesajı ise, tüm seçim boyunca kullandığı slogana atıfta bulunacak şekilde, “Bugün Amerika’yı yine muhteşem yapacağız” oldu.

Oy verme işlemlerinin sonuçlanacağı ilk eyalet Indiana olacak. Hemen ardından da Kentucky’de sandıklar kapanıyor.

Her iki eyalet de Cumhuriyetçilerin kaleleri olarak kabul ediliyorlar. Sandıklar kapandıktan kısa süre sonra sandık çıkış anketleri ekranlara yansıyacak.

Başkanlık Seçimleri için ilk sonuçlar gelenekselleştiği üzere New Hampshire eyaletine bağlı Dixville Notch köyünden geldi. 8 seçmen bulunan köyden 4 oy Clinton’a, 2 oy Trump’a, 1 oy Liberteryen Parti adayı Garry Johnson’a geldi. Sürpriz olansa sandıktan 2012’de Obama’ya karşı yarışan Mitt Romney’e de bir oy çıkmasıydı.

İşte ilk sonuçlar!

Hem Hampshire’a bağlı Hart’s Location köyünden Clinton’a 17, Trump’a 14 oy çıktı. Millsfield’da Trump 16 oy aldu ve 4 oy alan rakibine fark attı. Geceyarısı oy kullanma işleminin başlayıp, sandıkların sayıldığı bu köyde Trump, zaferini ilan etti.

Tabii ilk sonuçlar tamamen sembolik. Erken oy verme sistemi sayesinde 40 milyonu aşkın seçmenin oy kullandığı ve ABD genelinde 240 milyonu aşkın seçmen bulunduğu düşünülürse, bu sayıların sonuca ilişkin bir ipucu vermeyeceği kolaylıkla anlaşılabilir.

ABD’de 100 milyona yakın seçmen ve 6 zaman dilimi var. O yüzden oyların tamamının sayılması Çarşamba’ya kadar sürecek.

Ama yayıncı kuruluşlar seçim gecesi resmi olmayan sonuçları yaptıkları hesaplamalara ve sandık çıkış anketlerine dayanarak aktarmaya başlayacaklar. Bu sayede seçimin kazananı gece yarısına kadar belli olacak.

Seçim öncesi anketlerde Clinton ve Trump’ın başa baş gidiyor olması yayıncı kuruluşlar üzerindeki baskıyı artırıyor.

ABD’deki seçimlerde oy kullanacak seçmenler aynı zamanda Kongre’nin iki kanadı olan Temsilciler Meclisi’nin tümünde 435 sandalye ve 100 üyeli Senato’da da 43 yeni üyeyi seçecekler. Halen Kongre’nin her iki meclisinde de Cumhuriyetçi Parti çoğunluğu elinde tutuyor.

Kongre’de Cumhuriyetçilerin hakimiyeti devam ederse Clinton’un başkan olduğunda izleyeceğini açıkladığı gündem engellenebilir.

Cumhuriyetçiler, Kongre çoğunluğu ile birlikte başkanlığı da adayları Donald Trump’ın zaferiyle ele geçirirlerse, şimdiki Demokrat başkan Barack Obama’nın hayata geçirdiği ve Obamacare olarak bilinen kapsamlı sağlık sigortası yasasının iptali gündeme gelecek. Bu yasa, Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin uzun süredir hedefindeydi.