Almanya’nın önde gelen gazetelerinde, TBMM’de kabul edilen anayasa değişiklik paketi hakkında çarpıcı yorumlar yayınlandı.Zeit Online’da Michael Thuman imzalı “Parlamento şu andan itibaren bir mozole” başlıklı yorumda Türkiye’deki anayasa değişiklik paketinin kabul edilmesine ilişkin şu görüşe yer veriliyor:
“Bu uzun ve gürültülü bir ölüm kalım mücadelesiydi. Türk Meclisi, pek çok tartışmalı oturumda yeni anayasayı ele aldı. Oturumlarda yaşanan kavga dövüşe oylamalara eşlik eden ızdırap hakimdi. Milletvekilleri kalabalığa sert yumruklar savurdu. Oylama prosedürünü ihlal ettiler, yağıp gürlediler, tekme attılar, vurdular. İki kadın milletvekili hastaneye kaldırılmak zorunda kaldı. Oylamalar hayatiydi. Ölüm kalım meselesiydi. Şimdi ise sonuç kesin: Türkiye artık bir parlamenter demokrasi değil. Bir başsağlığı mesajı göndermenin zamanı geldi. Avusturyalı mimar Clemens Holzmeister tarafından dizayn edilen Ankara’nın merkezindeki 1938 tarihli eşsiz parlamento binasında parlamento olarak adlandırılan bir kurul toplanmaya devam edecek. Ancak bina artık sadece bir mozole ve kaybedilen otorite için bir anma yeri. Bugün tüm iktidar Cumhurbaşkanı’nın yeni inşa edilen ‘Saray’ında.”
Süddeutsche Zeitung’daki “Şimdi Türk vatandaşları Erdoğan’ı durdurmak zorunda” başlıklı yorumda, Erdoğan’ın ülkeyi geri götürdüğü görüşü yer alıyor:”Hafta sonu Meclis’te kabul edilen reform önerisi, daha önce saltanatın kaldırılması ve 1946’da tek parti sisteminden çok partili sisteme geçişte olduğu gibi ülkeyi ciddi biçimde değiştirecek. Erdoğan, ülkeyi geleceğe değil doğrudan geçmişe taşıyor. Yine de her şey bitmiş değil. Son söz vatandaşların.”
Stuttgarter Nachrichten’deki yorumda ise yeni anayasa paketiyle Erdoğan’ın 2034 yılına kadar iktidarda kalabileceği görüşüne yer veriliyor.”Erdoğan’a göre, başkanlık sistemi, terör ve bölünmüşlük nedeniyle acı çeken ülkesini yeniden huzura kavuşturmak ve güvenliği sağlamak için gerekli. Teoride Erdoğan, pek çok Osmanlı sultanından daha uzun süre iktidarda kalabilir. 2003’ten 2014 yılına kadar üç kez Başbakan oldu, daha sonra cumhurbaşkanlığına seçildi. Güç ve nüfuzunu da birlikte yeni pozisyonuna taşıdı. Anayasa böyle öngörmese de. AKP reform paketine Erdoğan’ın belirli koşullar altında 2034 yılına kadar Türkiye’nin kaderini belirlemesini sağlayabilecek bir kural ekledi. O zaman 80 yaşında olacak ve 30 yıldan uzun süre de iktidarda.”