Anayasa
değişikliğine referandumunda resmi olmayan sonuçlara göre sandıkların yüzde 99’i açıldı. İlk
sonuçlara göre “Evet” yüzde 51.2 “Hayır” oranı ise 48.8
kaldırarak Türkiye’de parlamenter sistemi sona erdiren ‘cumhurbaşkanlığı
hükümet sistemi’ yüzde 48.8’e “hayır” oyuna karşılık
yüzde 51.2 “evet”, oyuyla kabul edildi. Katılım oranının
yüzde 83,3 olarak gerçekleştiği referandumda ‘evet’ 24 milyon 325 bin 985,
‘hayır’ 23 milyon 189 bin 21 oy aldı. Referandumda oy farkı 1 milyon 136
bin 964. Referandumda 1 milyon oy geçersiz sayıldı. İstanbul ve Ankara’da
“hayır” oyları yarışı “evet” oylarının önünde
bitirdi. Sandıkların tamamının açıldığı İzmir’de “hayır” oyları yüzde
68,78’e yüzde 31,62 önde yer aldı. Sandıkların tamamının açıldığı Diyarbakır’da
“hayır” oyları yüzde 67,58’e 32,52 ile Adana’da yüzde 58,13’e
yüzde 41,87 önde bitirdi.
KILIÇDAROĞLU: SONUCA YSK GÖLGESİ DÜŞTÜ
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu,
referandumdan sonra açıklamalarda bulundu. “YSK bu referandumu tartışmalı
hale getirdi.” diyen Kılıçdaroğlu, “Yüksek Seçim Kurulu’na soruyorum;
yasa maddesi böyle, genelge de böyle. Bir kişinin itirazı üzerine bunları
geçerli sayıyorsunuz, neden? Maç yapılırken maçın ortasında kural değişmez.
Bunu doğru bulmuyoruz. Milletin kararına YSK gölge düşürmüştür.” dedi.
EVET: 50.54
HAYIR: 49.26
GİRİLEN SANDIK: 91.21
YSK VERİLERİ:
EVET: 51:53
HAYIR: 48.47
AÇILAN SANDIK: %94.91
ANADOLU AJANSI’NIN ŞAİBELİ VERİLERİ
EVET: %
51.23
HAYIR: % 48.77
Türkiye ülke çapında olağanüstü hal
uygulamasının olduğu bir süreçte ülkenin yönetim tarzında çok ciddi
değişikliklere yol açacak bir anayasa değişikliğini oyladı. Olağanüstü hal
şartlarında yapılan referandum oylamasında, kesin olmayan sonuçlara göre yüzde
51.2 evet, yüzde 48.8 hayır oyu çıktı. Muhalefetin baskılandığı, iktidar ve
devlet imkanlarının sonuna kadar “istenilen anayasa değişikliği” için
kullanıldığı, muhalefete söz hakkı tanınmadığı, yasamanın, yürütmenin, yargının
bile bu değişikliğin Tayyip Erdoğan’ın istediği şekilde yasalaşması için
çalıştığı bir anayasa değişikliği referandumu yaşadı Türkiye.
TÜM İMKANLARI ERDOĞAN VE AKP İÇİN
sürecinde R.Tayyip Erdoğan ve AKP adeta tek kale maç yaptı. Erdoğan ve AKP
ülkedeki medya gücünün yüzde yüze yakınını kontrol ederek, bu güçle adeta seçmenin
beyni yıkandı.Muhalefet sözcüleri televizyon ve gazete ekranlarına çıkarılmadı.
Muhalefetin kısıtlı imkanlarla yürütmeye çalıştığı seçim kampanyaları bir çok
yerde özellikle de doğu-güneydoğu anadolu bölgesinde asker, polis ve belediye
zabıtaları tarafından engellendi. Kampanya sürecinde AB ülkeleri ile
çatışma çıkarılarak ciddi şekilde milliyetçilik pompalandı. 15 Temmuz 2016
tarihinde yaşanan darbe girişiminin iktidara sunduğu mağduriyet sonuna kadar
kullanıldı.
CUMHURBAŞKANI MEYDANLARA ÇIKTI
meydanlara çıktı ve bu anayasa değişikliği için değişiklik için iktidarın
saflarında yer aldı. Muhalefete ağır yüklendi, anayasa değişikliğine hayır oyu
verecek olanları “terörist” ilan etti.
bu sonuçtan memnun olmadığını söylemek mümkün. Çünkü yüzde 51 böylesi bir
anayasa değişikliği için gerekli yeter sayı olmakla beraber, buna karşılık
yüzde 49 gibi çok ciddi bir muhalefet bloku ortaya çıktı. Bu sonuç önümüzdeki
günlerde ülkede ciddi sonuçlara gebe.
Çünkü muhalefet bu referandumda
“hayır” çıktığını, ama oylama sırasında hile yapıldığını, ülkeye
gelen ve vatandaş olmayan Suriyeli mültecilere oy kullandırıldığını, mühürsüz
oy pusulası ve zarflarının kullanıldığı, sahte oy kullanıldığı iddiaları ile
Yüksek Seçim Kurulu’na başvurdu. Buna rağmen Yüksek Seçim Kurulu bütün
itirazları görüşmeden Tayyip Erdoğan ve AKP referandumun sonuçlarını ilan etti.Kesin sonuçlar YSK başkanının
açıklamasına göre 11 veya 12 gün sonra açıklanacak.
MAZERETİ KALMADI…
erdi. Antidemokratik olağanüstü hal şartlarında yapılan referandumu 51’e 49
kazanarak istediğini kılpayı aldı. Dolayısıyla artık iki başlılık gibi,
bürokratik engellemeler gibi, yargı-ordu vesayeti gibi mazeretleri geride
bırakıp işe koyulmalı. Şimdi terörün bitirilmesi, ekonominin canlandırılması,
milli gelirin artırılması, işsizliğin bitirilmesi, Türk Lirasının değerlenmesi,
devlet ile milletin bütünleştirilmesi,ülkenin her türlü kurumunun uluslararası
standarlara getirilmememesi için hiç bir sebep kalmadı.Vatandaş Tayyip
Erdoğan’ın referanduma gerekçe olarak ileri sürdüğü bu mazeretlere karşılık
“Buyur yap” dedi.
ilk açıklama: Yorum yok!
sözcüsü Amerika’nın Sesi muhabirinin sorusuna e-posta yoluyla gönderdiği kısa
açıklamada, “Türkiye’deki referandum oylamasının neticesini elbette takip
ediyoruz. Sonuçların doğrulanması ve AGİT’in (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği
Teşkilatı) ilk bulgularına ilişkin raporuna kadar yorum yapmaktan kaçınacağız”
ifadesini kullandı.
AB: Türkiye’nin yarısı ‘hayır’ dedi
Avrupa Parlamentosu Türkiye Raporötürü Kati Piri,
seçim sonuçlarına ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yaptı.Piri;
“Türkiye nüfusunun hemen hemen yarısı ‘hayır’ dedi. Adaletli bir seçim
kampanyası olduğunu hayal etsenize!” ifadesini kullandı. Bu mesajının peşi sıra
iki tweet daha paylaşan Piri, “Adil olmayan seçimlerde, cüzi bir çoğunluk
‘evet’ dedi. Böylesi radikal değişiklikler için çok küçük bir fark. Hem ‘evet’
hem de ‘hayır’ kazandığını savunuyor. Uluslararası seçim gözlemcileri #Avrupa
Güvenlik İşbirliği Teşkilatı endişeyle bekliyor” yazdı.
Evet oyunun yüksek olduğu 10 il şöyle:
2- Rize (75,58)
3- Gümüşhane (75,16)
4- Erzurum (74,52)
5- Kahramanmaraş (73,97)
6- Çankırı (73,53)
7- Bingöl (73,16)
8- Konya (73,03)
9- Elazığ (71,83)
10- Sivas (71,62)
2- Kırklareli (71,32)
3- Şırnak (70,74)
4- Edirne (70,40)
5- Muğla (69,06)
5- Hakkari (69,06)
7- İzmir (68,25)
8- Diyarbakır (67,49)
9- Iğdır (65,10)
10- Batman (63,33)
Halk oylamasına en yüksek katılım yüzde
90,48 ile Manisa olurken, seçmenlerinin yüzde 70,98’inin sandık başına gittiği
Ağrı’da seçime katılım en düşük seviyede gerçekleşti.
anayasa referandumuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Güven, yapılan sayımlarda
kesin olmayan sonuçlara göre ‘Evet’ tercihinin 1 milyon 250 bin oy farkıyla
kazandığını duyurdu. Güven, seçim günü alınan kararların, oyların geçersiz
sayılabilecek nitelikte olmayan aksaklıklardan kaynaklandığını söyledi.
Türkiye’nin üç büyük kentinde referandum sonuçları
AKP’nin ve Tayyip Erdoğan’ın istediği gibi çıkmadı.İstanbul,
Ankara ve İzmir, referandumda ‘Hayır’ dedi.
“Evet-Hayır” durumları şöyle:
İstanbul: “Evet”
yüzde 48,7, “Hayır” yüzde 51,2
Ankara: “Evet”
yüzde 49, “Hayır” yüzde 51
İzmir: “Evet”
yüzde 31,2, “Hayır” yüzde 68,7
Bursa: “Evet”
yüzde 54, “Hayır” yüzde 46
Antalya: “Evet”
yüzde 42, “Hayır” yüzde 58
Adana: “Evet”
yüzde 44, “Hayır” yüzde 56
Gaziantep: “Evet”
yüzde 62, “Hayır” yüzde 37
Şanlıurfa: “Evet”
yüzde 71, “Hayır” yüzde 39
Diyarbakır: “Evet”
yüzde 33, “Hayır” yüzde 67
Öte yandan Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) aldığı
“mühürsüz zarf” kararı tartışma yarattı.
YSK’nın ‘mühürsüz oy’ kararına tepki
YSK internet sitesinden yaptığı açıklamada şu
ifadeleri kullandı: “Bazı sandık kurullarının seçmene oy pusulası ve
zarflarını sandık kurulu mührüyle mühürlemeden verdikleri yolundaki yoğun
şikayetler üzerine bugün toplanan Yüksek Seçim Kurulu sandık kurulu mührü
taşımayan oy pusulası ve zarfların dışarıdan getirilerek kullanıldığı
kanıtlanmadıkça geçerli sayılmasına karar vermiştir.”
Balkonda Başbakan’a prompter şoku!
Referandumun ardından AKP Genel
Merkezinin Balkonuna çıkan Başbakan Binali Yıldırım danışmanlarının yazdığı
konuşmayı okumaya başladı. Ancak prompterden geçen yazıları okuyamayınca ilginç
bir tepki verdi . Mikrofonu ağzında tutan Başbakan’a yanında bulunan Genel
Başkan Yardımcısı Fatma Seniha Nükhet Hotar müdahale etti. Daha sonra
danışmanlar prompteri ayarlayınca yazılan konuşmayı okumaya başladı.Danışmanlarının
hazırladığı konuşmada Yıldırım sıklıkla demokrasi ve kardeşlik vurgusu
yaptı.
HDP’den ilk açıklama: Bir ajans seçim sonucunu belirleyemez
HDP sözcüsü Osman Baydemir referandum sonucunu
değerlendirdi. Baydemir’in açıklamaları şöyle; “Bütün baskı
politikaları birere meşruiyet krizini zaten doğuracaktı. Şu ana kadar yaşanan
gelişmeler çok ciddi kaygılara işaret etmektedir.Müşahitlerimizin sandık
başlarına alınmaması, kimi müşahitlerimizin dövülerek sandık alanından
uzaklaştırılması seçim kuruluna ulaştırılmıştır. Seçimin sonucunu belirleyecek
husus YSK’nın yapacağı açıklamadır. Sandıkların yüzde 91i açılmıştır. Hal
böyleyken yüzde 99’unun açılmış olduğu algı operasyonuyla ciddi gölge
düşürmektedir.Bir ajans seçim sonucunu belirleyemez. Seçim sonucunu belirleyecek olan
YSK’dır. AA’nın son iki seçimine baktığımızda sandıkların hepsi
açılmadan nasıl sonuçlar verdiğini gördük. Sandıkların yüzde 9’nun açıklanmadan
paylaşılması burda nasıl bir şaibenin olduğunu gösteriyor.
AKP’den Bahçeli’ye: Sıfır etkisi var
Başkanlık anayasası
referandumundan evet oyları önde çıkarken başta aktroller olmak üzere birçok
AKP’li isimden MHP’ye ‘sıfır etki’ suçlaması geldi.
Ak Troller’in
liderlerinden Esat Ç. adlı Twitter hesabı “Cumhurbaşkanlığı sonuçlarının
neredeyse aynısı geliyor. bu demektir ki; ERDOĞAN = EVET. Bu demektir ki; MHP
kapısına kilit vursun” ifadelerini paylaşması dikkat çekti.
TÜSİAD: Toplumsal dayanışmaya geçilmeli
TÜSİAD referandum
sonuçları açıklanmadan referandum sonrasına ilişkin bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, “Türkiye için toplumsal dayanışma içerisinde olmanın ve vakit
kaybetmeden geleceğe bakmanın zamanıdır” ifadesi kullanıldı.TÜSİAD, üç başlıkta önerilerini
sıraladı ve Avrupa Birliği (AB) ilişkilerin devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Hayır çıkmazsa kapatırız’ diyen şirketinden açıklama
Referandumda
hayır çıkmazsa kapatırız’ diyen Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi Başkanı
Kemal Özkiraz, ‘İtirazlar sonucu değiştirmezse kapatırız’ dedi. Özkiraz
Twitter’dan yaptığı açıklamada “İtirazlara evet sonucu değişmez ise hiç
kıvırmadan şirketimi kapatacağım. Onursuzluk bana yakışmaz” ifadesini
kullandı.
HAVUZ’UN
MANŞETLERİ ORTAK ÇIKTI: EVET, ARTIK SÖZ MİLLETİN!
Referandum günü
hükümete yakın 3 gazete aynı manşetle çıktı.Türkiye gazetesi “Evet, artık
söz milletin” manşetiyle çıktı. Gazete manşetinde “Türkiye yeni bir
tarih yazıyor. 55 milyon bugün sandık başında” ifadelerini kullandı.Yine
hükümete yakın gazetelerden Akşam gazetesi ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan’ın fotoğrafını kullandığı manşetinde “Evet, artık söz
milletin” diye yazdı.Hükümete yakın bir başka gazete Star gazetesi ise
yine manşetinde Erdoğan’ın fotoğrafını kullanarak “Evet, söz
milletin” dedi.
