Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Seçime giderkerken manipüle etmeye çalışanlar var. İkincisi ise bol bol döviz alıp 6-7 liradan. Dolar 10 lira olacak ya. 6-7 liradan yığalım dolarları sonra satarız. Şimdi bunlar kara kara düşünüyor. Ne yapacağız? ‘Kriz çıksa da, füze yağsa da satsak kâr etsek’ Çok beklersiniz” değerlendirmesinde bulunmuştu.Fed’in faizleri sabit bırakma kararının ardından hafta içinde Fed kararıyla yüzde 1’in üzerinde düşen dolar/TL, 5.40 seviyelerine kadar gerilemişti. Ancak, burada çok fazla tutunamayan kur, tekrar faiz kararı öncesindeki 5.46-5.47 seviyelerine tırmanmıştı. Albayrak, o kısa süreli düşüşle ilgili de, “Fed kararı sonrası elinde döviz olan ‘eyvah eyvah’ diyor olabilir. Ekonomimiz bir toparlanma ve dengelenme dönemine girdi, tüm ekonomik göstergeler bunu gösteriyor” ifadelerini kullanmıştı.
ALBAYRAK: ELİNDE DÖVİZ OLAN EYVAH EYVAH DİYOR OLABİLİR
Ancak, gelişmeler ekonomi yönetiminin ne kadar öngörüsüz açıklamalar yaptığını ortaya koydu.S-400 geriliminin ardından ABD Başkanı Donald Trump’ın, Golan Tepeleri çıkışıyla artan risk algısı TL’yi baskı altında bıraktı. Dolar/TL Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamaları sonrası 5.58 seviyesine kadar yükseldi. Böylece 3 Ocak 2019’dan bu yana en yüksek seviyesini görmüş oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün yaptığı konuşmada, “Amerika Başkanı’nın Golan Tepeleri’yle ilgili talihsiz açıklaması bölgeyi yeni bir krizin, yeni bir gerilimin eşiğine getirmiştir. Golan Tepeleri’nin işgalinin meşrulaştırılmasına asla izin vermeyiz” diye konuştu. Erdoğan’ın konuşmasının ardından dolar tırmanışa geçti.
ERDOĞAN KONUŞTU, DOLAR 5.57’Yİ GEÇTİ
Bankacılar, S-400 kaynaklı endişelerin sürdüğü bir ortamda Golan Tepeleri’ne yönelik egemenlik tartışmalarını ABD ile ilişkileri daha kötü bir noktaya götürebilecek yeni bir gelişme olarak yorumluyor.Rabobank gelişmekte olan ülkeler döviz stratejisti Piotr Matys, kurda bugün görülen sert hareket için, “ABD-Türkiye arasındaki diplomatik tansiyonun yeniden yükseleceğine yönelik piyasa endişesini gösteriyor. Piyasa ABD ile diplomatik ilişkilerde tansiyonun yeniden artacağından endişeli” dedi.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi de, “Teknik seviyelerin aşılmasıyla birlikte hızlı bir yükseliş gördük. Fiyatlamalar Erdoğan’ın İsrail’e yönelik söylemlerin ardından geldi. Yerel seçimler öncesi lokallerin tek yönlü sadece alımda olduğunu biliyoruz. 5.55 seviyesi önemli üzerinde kapanış kalıcı bir şekilde yeni yukarı yönleri işlemleri beraberinde getirebilir” değerlendirmesini yaptı.Dolardaki yükselişi değerlendiren ekonomist Mustafa Sönmez, “Dolar 5.60 doğru gidiyor. Bunda özellikle AB’de durgunluğa girilmesi ile ilgili veri akışı önemli. Türkiye’nin ihracat kapısı Almanya’da sanayi üretimi ile ilgili veriler iç açıcı değil. Almanya durursa, AB durur. Türkiye için yeni bir olumsuzluktur” değerlendirmesi yaptı.
Ekonomist Uğur Gürses ise, şu değerlendirmeyi yaptı:”Siyasetçilerin yatırım tercihi ve döviz kuru üzerine konuşmaması gerektiğine dünden kalan güzel bir örnek. Albayrak: “Fed kararları sonrası elinde döviz olan ‘eyvah eyvah’ diyor olabilir.”
SEÇİM ÖNCESİ YURTTAŞ DOLAR ALMAYA DEVAM EDİYOR
Ekonomist Ümit Akçay, “Hatırlarsanız ağustostaki döviz krizi sırasında, döviz-faiz kıskacı üzerine epey konuşmuştuk. Ekonomi yönetimi, büyümeyi canlandırmak için faizi zorla indirmeye çalışınca, dolarizasyonda rekor geldi. Bu da, döviz-faiz kıskacının bir başka görünümü” ifadelerine yer verdi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak da, dolardak artışa dikkat çekerek, Albayrak’ın o konuşmasının videosunu yayınladı.