HASAN CÜCÜK -TR724.COM
Avrupalı Türkler uzun yıllar döviz getiren bir grup olarak görüldü. Gurbette çalışıp, Türkiye’ye yatırım yaptılar. Avrupa’da birkaç odalı evde oturdular, memleketlerine görkemli evler yaptılar.
Yeni nesil bu anlayışını değiştirince, gurbetçiler de gözden düştü. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına oy kullanma hakkının verilmesiyle yeniden kıymete bindiler. Özellikle Haziran 2015 genel seçimleri öncesi iktidar partisi AKP vaat torbasının ağzını sonuna kadar açtı. Avrupalı Türkler’den aldıkları oy oranı Türkiye’deki ortalamayı geçti. Vaatlerini yerine getirmeyen AKP, son günlerde gurbetçilere peş peşe goller atmaya başladı. Ne de olsa 2023’e kadar seçim yok. Gurbetçinin sırtından ne kazansalar kâr!
KENDİ BOZDUĞUNU DÜZELTME VAADİ
Avrupalı Türkler’in oyuna talip olan partilerin vaat yarışında açık ara şampiyon AKP. AKP’nin vaatlerinde dikkat çeken nokta cüzdanla ilgili olmasıydı. Garip olan ise, AKP döneminde değiştirilen bazı uygulamaları AKP’nin yeniden değiştirmeyi vaat etmesi oldu. 3 Mayıs 2015’te AKP’nin Avrupa’daki “arka bahçesi” o dönemki adıyla Avrupalı Türk Demokratlar Birliği’nin (UETD) organizasyonuyla Dortmund’da konuşan dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye’de işçi ve memura çok gördüğü ekonomik vaatleri peş peşe sıraladı. Konuşmasına “53 yıl önce ellerinde tahta bavullarıyla, göğüslerinde kocaman yürekle Anadolu’nun her köşesinden, Trakya’dan Avrupa’ya yürüyen yiğitlere salam olsun,” cümlesiyle başlayan Davutoğlu, AKP iktidarı döneminde önce 10 bin Euro’ya çıkartılan gelen tepkilerden sonra 6 bin Euro’ya indirilen “dövizle askerlik” için bin Euro müjdesi verdi.
AKP iktidarının 217 Euro’ya çıkarttığı pasaport harcını 100 Euro’ya düşürmeyi vaat ederken, salondakiler muhtemel pasaport harcını CHP’nin yükselttiği sanıp, bol bol alkışladı. Yurtdışından getirilen telefonlara kayıt şartı getiren AKP, telefonların Türkiye’de kayıt edilmeden kullanma süresini iki katına çıkartılması, THY’den bilet alan 3 kişilik ailelere yüzde 20 indirim, doğum yapan her anneye doğum hediyesi olarak ilk çocuğuna çeyrek altın karşılığı 300 Türk Lirası, ikinci çocuğa 400 Türk Lirası, üçüncü çocuğa da tam altın 600 Türk Lirası vermeyi taahhüt etti. “Her eve bir al bayrak, bir Kur’an-ı Kerim ve bir Türkçe sözlük” kampanyası ise ekonomik vaatlerin üzerine çekilen hamaset kreması oluyordu. Davutoğlu coşuyor, salonu dolduranlar çılgınca alkışlıyor, diğer ülkelerde yaşayan Türkler de bu vaatlerin etkisiyle sandıklara koşup sandıkları patlatıyordu.
HİÇ TUTULMAYAN SÖZLER
Bu vaatler üzerinden tam 4 yıl geçti. Sadece dövizle askerlik ve pasaport harçları uygulandı. Tabi geçici bir süre. 24 Haziran 2018’de yapılan cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler sonrası ise AKP’nin artık gurbetçinin oyuna 2023’e kadar ihtiyaç duymadığı süreç başlayınca, rafa kaldırılan vaatlerinin yerine gurbetçiye atılan peş peşe goller geldi. Önce bin Euro’ya indirilen askerlik 2 bin Euro’ya çıkartıldı. Sonra Türkiye’de kabul edilen yeni askerlik kanununa eklenen madde ile bedelli askerlik ücretiyle dövizle askerlik ücreti eşitlendi. Yeni kanuna göre, yurt dışında 3 yıl ikamet edenlerin yararlandığı dövizle askerlik ücreti 5 bin 400 Euro’ya çıkartıldı. Bedelli askerlik ücreti arttığında dövizle askerlik ücreti de otomatik olarak artacak. 4 yıl önceki vaadini unutan AKP, sandıkları patlatan çoğunluğu kendi seçmeni gurbetçilere ilk golünü dövizle askerlikle attı.
Tatil mekânı Türkiye olan gurbetçilere atılan bir başka gol telefon kayıt ücretine yapılan zam oldu. Geçen yıl 170 lira olarak telefon kayıt ücreti Torba Yasası’na eklenen bir madde ile 1500 liraya çıkartıldı. AKP coşmuştu bir kere. Gurbetçinin savunmasız kalesine golleri peş peşe atıyordu. Son golü emeklilikle ilgili oldu. Özellikle sağlık hizmetlerinden faydalanmak veya Avrupa’da aldıkları düşük emeklilik ücretleriyle geçinmekte zorlananlar Türkiye’den de emekli olma yolunu seçiyordu. Yurt dışında yaşayıp da borçlanarak emekli olacakların cebinden artık daha fazla para çıkacak, emekli olduklarında ise cebine daha az para girecek.
Kanun değişikliğinden önce 3 bin 600 gün ile 98 bin lira ödeyen gurbetçiler yaklaşık 2 bin 4 lira maaş alabiliyordu. Son yapılan değişiklik ile 5.400×38,31=206 bin 874 lira ödeyecek ve yaklaşık bin 400 lira maaş alacak. Ödemeler iki katına çıkartılırken maaş yarıya indirilmiş oldu. Borçlanma oranları yüzde 32 yerine yüzde 45’e çıkartıldı, SSK aylığı yerine ise Bağ-Kur aylığına dönüştürüldü. Yürürlüğe giren yeni düzenleme ile eski 4A SSK’lı emeklilik yerine daha çok para ödenerek 4B’den daha az emekli aylığı olacak. 100 bin lira ödenip 2 bin 400 lira emekli aylığı alınıyordu, 200 bin lira ödenip bin 400 lira maaş alınacak. 18 Temmuz’da Meclis’ten tasarı, 19 Temmuz’da jet hızıyla yasalaştı ve 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek. Kabul edelim, son gol baya ağır oldu. Zira, AKP Avrupa’da en yüksek oyu emeklilik dönemi yaklaşanlardan alıyordu. Neydi o meşhur söz, “Merhabalar, nasıl gidiyor arabalar?”