Macaristan üç çocuk yapan evli çiftlere 30 bin euro verecek. Macar parasıyla 10 milyon Forint’e denk gelen bu para, evli çiftlere kredi olarak verilecek ve eğer üç çocukları olursa kredi geri ödenmek zorunda olmayacak.
Uygulama Temmuz ayı içerisinde başladı ve en önemli özelliği faizsiz olması ve bu krediyi çekecek olan çiftlerin parayı diledikleri gibi harcayabilecek olmaları.Pek çok diğer AB ülkesi gibi Macaristan da iş gücü sıkıntısı yaşıyor çünkü yetişmiş kişiler daha yüksek maaşlar ve hayat standardı için farklı AB ülkelerine gidiyor. Avrupa nüfusunun da yaşlandığı düşünüldüğünde bazı küçük devletlerin demografik bir krize doğru sürüklendiği biliniyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve lideri olduğu sağ partisi Fidesz bu konuda ülke nüfusunun kitle göçü ile değil aile büyümesi ile artmasını istiyor.Orban geçtiğimiz günlerde yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında bu durumu “Bizim sayılara değil Macar çocuklara ihtiyacımız var” ifadesi ile aktarmış “Avrupalı toplumların tarihi bir kırılma noktasında durduğunu anlamalıyız” demişti.Eurostat verilerine göre Avrupa’da bugün ortalama doğurganlık sayısı 1,59. Macaristran 1,49 ile bu ortalamanın altında bulunuyor.
Dört çocuklu kadına ömür boyu vergi muafiyeti
Orban hükümetinin nüfusu arttırmak için oluşturduğu teşvik sadece geri ödemesiz kredi değil. Bütçe’nin yüzde 4,8’ini buna ayırdığını açıklayan Orban, büyük ailelerin ev alımı ve araba alımında sübvansiyonlar ve en az dört çocuk yetiştirmekte olan kadınların ömür boyu vergiden muaf tutulması gibi dikkat çeken diğer teşvikleri de hayata geçiriyor.
30 bin euroluk kredi için gereken şartlar ise şöyle:
- Evli olmak
- Evlenen çiftten en az bir tarafın ilk evliliği olması
- Kadının 18 ila 40 yaş arasında olması
- Evli çiftten en az bir kişinin Macaristan’da en az 180 günlük sosyal katılım payı ödemiş olması
Kredi sistemi nasıl işliyor?
Krediyi çeken çiftler eğer ilk beş yıl içerisinde bir çocuk sahibi olursa kredinin faiz kısmı bir daha geri gelmemek üzere iptal ediliyor ve aylık ödemeler takip eden üç yıl boyunca donduruluyor.İkinci çocuk doğar doğmaz kredi geri ödemesi bir üç yıl daha donduruluyor. Üçüncü çocuk doğduğunda ise hem kredinin geri ödemesi tamamen donduruluyor hem de o güne kadar geri ödenmiş taksitler çifte geri veriliyor.
Eğer çift ilk beş yıl içerisinde çocuk sahibi olamazsa veya boşanırlarsa alınan kredinin tamamını dört ay içerisinde devlete geri ödemeleri gerekiyor. Bu durumun tek istisnası ise sağlık problemi. Eğer bir sağlık problemi nedeniyle çocuk olmuyorsa kredi koşulları değişmiyor.Macar Hazine Bakanlığı’na göre Temmuz ayı başında başlayan programa birkaç hafta içerisinde 2 bin 400 aile başvurdu. 14 bin aile ise teşvik planındaki imkanların en az birinden yararlanmak istedi.
Eleştiriler geldi
Teşvik planını eleştirenler de var. Bu yardımların sadece orta sınıf Macarlara yarayacağı ve düşük gelirli alt sınıf insanlara ulaşmayacağı düşünülüyor. Macar hükümeti ise fakir insanlar için hali hazırda ayrı yardım paketleri olduğunu kaydediyor..euronews