2019 bütçesine göre yılbaşında bütçe açığı hedefi 80 milyar liraydı ancak yılın ilk 9 ayında gerçekleşen açık 85 milyar lirayı buldu. Lüks harcamalardan vazgeçmek yerine, vergiler arttırıldı.
85 milyar açığı olan bütçeden harcanan kalemler dudak uçuklatıyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, lüks ve şatafat eleştirilerine karşı “İtibardan tasarruf olmaz” yanıtının bir yaklaşıma dönüştüğü AKP iktidarında kiralama ve temsil giderleri yüz milyonlarca lira tutuyor.
LÜKSÜN ÖNÜNE GEÇİLEMİYOR
Meclis’e gönderilen vergi paketi, gözleri devlet geliri ve harcamalarına çevirdi. Özellikle bütçedeki israf kalemleri, taşıt kiralama bedelleri, temsil giderleri kamuoyunun gündeminde. İsrafın önüne geçilememesi ise yeni vergilere olan tepkiyi büyütüyor. Zira devlet gereksiz harcamaları kısmak yerine ek vergilerle bütçe açığını kapatma yoluna gidiyor. Peki, bu yılın bütçe performansı nasıldı?
BÜTÇE AÇIĞI SADECE İLK DOKUZ AY İÇİN 85 MİLYAR
2019 bütçesine göre yılbaşında hedef; 80 milyar lira açık vermekti. Ancak ilk 9 ayın sonunda gerçekleşen açık beklentinin üzerinde bir miktarla 85 milyar lirayı buldu. Ancak bu hesap yapılırken gerek Merkez Bankası’ndan kullanılan 41 milyar liralık ihtiyat akçesi gerekse imar barışından elde edilen 23,5 milyar lirayı hesaba katmak gerekir. Eğer Merkez’in ihtiyat akçesi ve imar barışı olmasaydı ilk 9 aydaki bütçe açığı 85 milyar lira değil 150 milyar lira olacaktı.
GEREKSİZ HARCAMALARI KISMAK YERİNE VERGİ ATIŞI
Bütçedeki mevcut durum karşısında 2020’de ya vergi artırıcı ya da gider azaltıcı önlemler almak şart hale geldi. Ancak hükümet, bütçedeki “elzem olmayan” giderleri kısmak yerine vergi artırmayı tercih etti.Bol sıfırlı taşıt kiralama giderleri, gösterişli temsiller ve ağırlama töreni giderlerine yüz milyonlarca lira harcanan AKP iktidarında, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre bu giderlerin ilk 9 aydaki bilanço tablosu şu şekilde:
-Taşıt (makam aracı) kiralama giderleri; 405 milyon 51 bin lira
-Hava taşıtı kiralama giderleri; 203 milyon 767 bin lira
-Temsil, ağırlama, tören giderleri; 91 milyon 353 bin lira
HÜKÜMET LÜKSTEN VAZGEÇMİYOR
Yukarıdaki giderler yıllar içinde azalmak bir yana artıyor. Bütçeyi yöneten hükümet ne uçaklardan ne milyonluk temsillerden, ne de lüks makam araçlarından vazgeçmiyor. Bu giderlerde yıllar içinde yaşanan artış ise dudak uçuklatan cinsten.
MAKAM ARACI KİRA GİDERLERİ
Birgün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre israf kalemlerindeki tablo şöyle:
2009 ilk 9 ay
(LİRA) 75 milyon 27 bin TL
(DOLAR) 47 milyon 787 bin dolar
2019 ilk 9 ay
(LİRA) 405 milyon 51 bin TL
(DOLAR)71 milyon 817 bin dolar
HAVA TAŞITI KİRALAMA GİDERLERİ
2009 ilk 9 ay
(LİRA) 59 milyon 220 bin lira
(DOLAR) 37 milyon 719 bin dolar
2019 ilk 9 ay
(LİRA) 203milyon 767 bin lira
(DOLAR)36 milyon 128 bin dolar
TEMSİL, AĞIRLAMA, TÖREN GİDERLERİ
2009 ilk 9 ay
(LİRA) 26 milyon 886 bin lira
(DOLAR) 17 milyon 124 bin dolar
2019 ilk 9 ay
(LİRA) 91 milyon 353 bin lira
(DOLAR)16 milyon 197 bin dolar
MAKAM ARACI ALIMI (ZIRHLI DAHİL)
2009 ilk 9 ay
(LİRA) 63 milyon 10 bin lira
(DOLAR) 40 milyon 133 bin dolar
2019 ilk 9 ay
(LİRA)310 milyon 660 bin lira
(DOLAR) 57 milyon 964 bin dolar