ALİN OZİNİAN-KRONOS
Azerbaycan’ın tarihi Şuşa kentini ele geçirmesinden sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ’da devam eden savaşı bitiren anlaşma imzalandı.
Azerbaycan’ın tarihi Şuşa kentini ele geçirmesinden sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ’da devam eden savaşı bitiren anlaşma imzalandı. Anlaşma metninde olmamasına rağmen Aliyev, Karabağ’a hem Türk hem de Rus barış güçlerinin konuşlanacağını iddia etti.Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, kişisel Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile Dağlık Karabağ’da çatışmaların durdurulmasına ilişkin bir anlaşmanın imzaladığını ve anlaşmanın 01.00’den itibaren geçerli olacağını söyledi.Paşinyan, “Olağanüstü dönemde kendim ve ülkem için zor bir karar aldım. Rusya ve Azerbaycan devlet başkanları ile Karabağ’da bugün 01.00’den itibaren geçerli ateşkes için anlaşma imzaladım” ifadelerini kullandı. Paşinyan, anlaşmanın “kendisi ve Ermenistan halkı için ‘son derece acı verici’ olduğunu” ifade etti.
PUTİN ANLAŞMAYI TEYİT ETTİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, “Azerbaycan ile Ermenistan arasında bu gece 00:00’dan (TSİ) itibaren ateşkes başladı” yönünde bir açıklama yaptı.Putin açıklamasında, “Azerbaycan ve Ermenistan kontrol ettikleri pozisyonlarda kalacaklar” ifadesini kullandı.Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev ise, “Savaşın sona eriyor oluşundan memnunum” diyerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etti.Anlaşmanın Ermenistan’ın yenilgisi anlamına geldiğini söyleyen Aliyev, “Bugün bu belgenin imzalanması Rusya’nın aktif rolünün bir göstergesidir” değerlendirmesinde bulundu. “Sorunun çözümü için ortak bir format oluşturduk” diyen Aliyev, Karabağ’a hem Türk hem de Rus barış güçlerinin konuşlanacağını ileri sürdü.Öte yandan Aliyev, Kelbecer’in 15 Kasım, Laçın’ın ise 1 Aralık’a kadar Azerbaycan’a geri verileceğini duyurdu.
Kronos yazarı Alin Ozinian’ın bildirdiğine göre Lavrov Planı olarak bilinen anlaşmanın maddeleri şöyle:
1. Dağlık Karabağ ihtilaf bölgesindeki tüm askeri eylemler saat 00’dan itibaren duracaktır. (10 Kasım 2020 Moskova saati) Tam bir ateşkes sağlancaktır.
2. Ermenistan’ın kontrolündeki Ağdam ve Gaza bölgesindeki alanlar, 20 Kasım 2020 tarihine kadar Azerbaycan tarafına iade edilecektir.
3. Dağlık Karabağ’daki temas hattı boyunca ve Laçin Koridoru boyunca, Rusya Federasyonu barışı koruma birliği 1960 hafif silahlı asker, 90 zırhlı araç, 380 adet otomotiv ve özel teçhizat konuşlandırılacak.
Rusya Federasyonu barışı koruma birliği, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin çekilmesine paralel olarak konuşlandırılacak.
4. Rusya Federasyonu barış gücünün 5 yıl süreyle bölgede kalacak. Anlaşma 5 yılda bir otomatik uzatılacak – itiraz 5. yılının dolmasına 6 ay kala yapılabilecek.
5. Anlaşmanın taraflarca uygulanmasını kontrol etmenin etkinliğini artırmak için bir ateşkes izleme merkezi kurulacak.
6. Ermenistan 15 Kasım 2020’ye kadar Azerbaycan Cumhuriyeti’e Kelbecer bölgesini iade edecek. Ermenistan, 1 Aralık 2020’ye kadar Laçin bölgesini iade edecek. Ermenistan Laçin koridorunu 5 km derinliğinde koruyacak. Ermenistan-Karabağ köprüsü korunacak.
6/2. Tarafların kararı ile önümüzdeki 3 sene içinde, Stepanakert-Ermenistan arasındaki yeni köprü yolunun inşası planı ve çalışmalarına karar verilecek. Rus Barış gücü bu yeni hattı koruyacak. (Yapılana kadar 5. maddede sözü geçen koridoru koryacak).
6/3. Azerbaycan bu yeni yapılacak Ermenistan-Karabağ geçiş yolunun Ermeniler tarafından kullanılmasının garantörü olacak. (Yolu kapatma girişiminde bulunmayacak).
7. Dağlık Karabağ yerinden edilen herkes (Ermeniler ve Azeriler) bölgeye, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin kontrolü altında dönebilecekler.
8. Savaş esirleri, diğer tutuklular ve cesetlerin değişimi gerçekleşecek.
9. Bölgedeki tüm ekonomi ulaşım bağlantıları açılacak. Ermenistan Cum. vatandaşların, araçların ve yüklerin her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan’nın batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında ulaşım bağlantıları sağlanacak.”