İnşaat mühendisi Ferhat Erdoğan, ticaret yapmak için Fas’a gitti. AKP hükumeti talep ettiği için 27 ay Fas’ta hapis yatmak zorunda kaldı. İade edilmek üzereyken BM kararıyla tahliye edildi. Almanya’da ailesiyle birlikte yeni bir hayata başladı.
SEVİNÇ ÖZARSLAN | BOLD
Uzun yıllar memleketi Uşak’ta müteahhitlik yaptıktan sonra 2015 yılında ailesiyle birlikte Fas’a yerleşen inşaat mühendisi Ferhat Erdoğan, AKP hükümetinin iade talebi üzerinde Nisan 2017’de tutuklandı. 15 Temmuz’da Fas’ta olmasına rağmen darbe girişimiyle suçlandı. Terör örgütü kurmak, yönetmek ve finanse etmekle itham edildi. Fas’ın Rabat şehrinde 27 ay hapis yatan Ferhat Erdoğan, Birleşmiş Milletler’in (BM) araya girmesiyle 10 Temmuz 2019’da tahliye edildi. Ferhat Erdoğan ve ailesini korumaya alan BM, Fas hükümetine yazdığı tavsiye mektubunda “Bu aile terörist değildir. Türkiye’nin talebi siyasidir. Serbest bırakılmasını tavsiye ediyoruz” dedi.
115 GÜN HÜCREDE KALDI
15 Temmuz’dan sonra yurt dışında bulunan 100’den fazla Hizmet Hareketi mensubu yasa dışı biçimde Türkiye’ye kaçırıldı ya da yasa dışı biçimde iade edildi. Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından Malezya’dan Türkiye’ye götürülen İsmet Özçelik Denizli Cezaevinde, Kosova’dan götürülen ve aralarında Prof. Dr. Osman Karakaya’nın da bulunduğu 6 kişi hala Silivri Cezaevinde tutuklu. İnşaat sektöründe iş kurmak üzere 2015 yılında Fas’a giden Ferhat Erdoğan da aynı riskle karşılaşan bir iş adamı.
Ferhat Erdoğan Fas’a yerleştikten sonra bir yıl içinde işini kurdu. Seramik başta olmak üzere inşaat malzemelerini satmaya başladı. Ayrıca Fas’ta Türk tekstili de talep gördüğü için bir ortakla birlikte kadın ve çocuk giyimi üzerine mağaza açtı. İşleri güzel gidiyordu ancak 2017’de her şey yarım kaldı.Uşak’ta açılan, 130 kişinin yargılandığı bir davada onun da adı geçiyordu. AKP hükümeti Ferhat Erdoğan’ı iki ülke arasında yapılan ‘suçluların iadesi’ anlaşmasına dayanarak Fas’tan istedi. Hayatının tehlikede olduğunu fark eden ailesiyle birlikte 9 Nisan 2017’de Kral Beşinci Muhammed Havaalanı’ndan Almanya’ya uçmak üzereyken tutuklandı. 4 ayı hücrede olmak üzere 27 ay Fas’ta hapis yatan Ferhat Erdoğan yaşadıklarını Bold Medya’ya anlattı.
Sevdegül ve Bahadır adında iki çocuk sahibi Ferhat-Hatice Erdoğan çifti artık Almanya’da yaşıyor.
“15 YIL İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ YAPTIM”
“2000 yılında Pamukkale Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünde mezun oldum. 20 yıldır Uşak, Kazakistan ve Fas Kazablanka’da mesleğimi yaptım. Bunun 15 yılı Uşak’ta geçti. Orada şirketlerimiz, ortaklarımız vardı. 2015 yılında farklı ülkelerde de iş yapma kararı aldık. Fizibilite için yaklaşık 8-10 ülkeyi dolaştık. Amerika, Ürdün, Dubai, Kazakistan, Güney Afrika, Mozambik gibi. En sonunda Fas’ta karar kıldık. Mart 2015’te ben Fas’a gittim. İş kurmamız bir düzen oluşturmamız bir yıl sürdü. İnşaat malzemesi olarak seramik ve mermer satmaya başladık. 2016 yılında ailem geldi yanıma.
KADIN VE ÇOCUK GİYİM MAĞAZASI VARDI
Fas biliyorsunuz Kuzey Afrika’da Atlas Okyanusu’na kıyısı olan ince, uzun bir ülke. Güneşin en son battığı ülke. Onun için oraya mağrip diyorlar. Türkiye orada çok seviliyor. Günde 3-4 uçak var. Her akşam haberlerde Türkiye var. Türkiye’de Fas’ı bilmeyen belki birçok insan vardır ama Faslılar Türkiye’yi çok iyi biliyorlar, şehirleri biliyorlar, son 3-4 başbakanını, cumhurbaşkanını sayıyorlar. Ve her gün Türk dizileri izleniyor. Özellikle kadınlar çok ciddi takip ediyorlar. Turizm ülkesi, Afrika’da gelişmiş, iyi bir ülke ama genel anlamda Türkiye’den 20-30 yıl geride. Dolayısıyla Türk tekstili orada çok tutuluyor. Biz ondan da yararlanmak istedik. İnşaat malzemelerine ilave olarak bir ortak arkadaşımla beraber kadın ve çocuk giyim mağazası açtık. İşlerimiz çok güzel gidiyordu.
Nisan 2017’de terör örgütü kurmak, yönetmek, finanse etmek suçlamalarıyla Uşak’ta açılmış bir dosyanın parçası olarak ben de Fas devletinden talep edildiğimi öğrendim. Ailem ile konuşup Nisan 2017’de Fas’tan ayrılmaya karar verdik. Almanya’ya bilet aldık. Ancak Kral Beşinci Muhammed Havaalanı’nda beni tutukladılar, eşim ve çocuklarıma ise gidebileceklerini söylediler. İki ülke arasında suçluların iadesi anlaşması varmış. Biz bunu bilmiyorduk.
“15 TEMMUZ’DA FAS’TA OLMAMA RAĞMEN DARBEYE KATILMAKLA SUÇLANDIM”
O güne kadar Fas’ta herhangi bir problemimiz olmamıştı. Karakola gitmedik. Onlarca çalışanımız var. Zamanında vergilerimizi ödüyoruz. Ülkede birçok işadamı dostumuz, arkadaşımız var. Belirli seviyede yöneticilerle tanışıyoruz. Hiçbir sorunumuz yok ama Uşak’ta açılan o dosyada 130 kişiyle birlikte terör örgütü kurmak, yönetmek, 15 Temmuz darbe girişiminde görev almakla suçlanıyoruz ki, darbe girişiminde ben Türkiye’de bile değilim. Fas’tayım ve hiçbir şeyden haberimiz yok. Minimum 25 yıl, maksimum 42 yılla yargılanıyoruz. Görünce biz de şok olduk. Daha önce ne Türkiye’de ne Fas’ta bir davayla, cezaeviyle tanışıklığımız olmamış. Sadece küçük çaplı ticari davalarımız olmuştu.
“27 AY RABAT’TA CEZAEVİNDE KALDIM”
Havaalanında 5-10 dakika görüşmeden sonra polisler beni karakola götürdü. Bir gün orada kaldıktan sonra Rabat şehrindeki cezaevine nakledildim. Rabat Fas’ın başkenti. Kazablanka’ya yakın. 27 ay orada kaldım. Suçlu olduğumu düşünmediğim için kısa zamanda çıkarım diye tahmin ediyordum. Bir hafta, bir ay, en fazla 3 ay kalırız diye düşünüyordum. Bir hafta sonra eşim ve çocuklar beni ziyarete geldiler. Zaten o ilk ve son gelişleriydi. Onlar için de artık Fas’ın güvenli olmadığına karar verdik ve onlar Almanya’ya gittiler. Eşim Türkiye’de 15 yıl öğretmenlik yaptı. Yeşil pasaportu vardı. Dolayısıyla çocuklarımızın ve benim de yeşil pasaportumuz var. Daha önce birçok Avrupa ülkesine bu pasaportla gitmiştik zaten.
Cezaevinde 27 ay kolay geçmedi tabi. Güzel günler de sıkıntılı günler de oldu. Kendi adıma o günleri kayıp olarak görmüyorum. Her şeyden önce suçlu olduğuma inanmıyordum tabi ki. Ama o kadar sert bir dosyaydı ki ilk 3-4 aylık süreçte hücrede kaldım. 115 gün. İlk başta kalem, defter vermediler. Mektup yazamıyorum, tek kişiyiz. 3-4 ay sonra onlar beni yakından tanıyınca farklı davranmaya başladılar. Odamızı değiştirdiler. Haftada 3-4 gün ailemizle telefon görüşü yapabiliyorduk. Yarım saat, 1 saat süren telefon görüşmelerimiz olabiliyordu. Her istediğimiz kitabı getirtebiliyorduk. Yani artık cezaevinde kalan diğer tutuklulardan farklı bir pozisyonum oldu. Diğerlerinin kitap imkanı hiç yoktu mesela. Ben ayda ortalama 30-40 kitap okuyordum. Onlar da çok şaşırıyorlardı. Odamız kütüphane gibiydi.
“KOĞUŞUMUZDA 4 LİSAN KONUŞULUYORDU”
Kaldığımız oda özeldi. Hep yabancı insanlar vardı. Bir dönem 7-8 kişi kaldık. Nijeryalı, Fransız, Tunuslu… Koğuş arkadaşlarımızdan biri Siera Lion’luydu. Afrika’da küçük bir ülkedir. Üç-dört kişi Hıristiyandı. Onlar haftada iki gün ayin yapıyorlardı. Odanın her tarafında haçlar var. Biz namaz kılmaya çalışıyoruz. Nijeryalı ve Siera Lionlu arkadaşlar kendi yerel dillerini onu konuşuyorlar. Tunuslu ile Fransız arkadaş Fransızca konuşuyor. Biz Türkçe konuşuyoruz. Tunuslu ile ben Arapça konuşuyorum. Ortak dil İngilizce. Odada 4-5 dil konuşuluyordu. Farklı deneyimler, farklı kültürler…
“TUTUKLULARIN YÜZDE 30’U TÜRKİYE’DEN İADE EDİLEN IŞİD’LİYDİ”
Cezaevi zaten terör cezaevi diye geçiyor. Onlar ‘irhab’ diyorlar. Merkezdeki mahkemelere yakın olması için başkentte böyle bir cezaevi açmışlar. IŞİD mensubu çok fazla insan vardı. Zaten Fas’ın beni iade etmek istemesinin altında yatan sebeplerden biri onlardı. Türkiye, IŞİD üyesi Faslıları sürekli iade ediyordu. Bunlar Türkiye’den Irak’a gitmek üzereyken yakalanmış insanlar. 250 kişilik cezaevinin yüzde 30-40’ı Türkiye’den iade edilmiş IŞİD’li Faslılardı. Hepsi Türkiye’yi çok iyi biliyordu. İzmir, Adana ve İstanbul’daki cezaevlerini anlatıyorlardı. Biz hiçbirini bilmiyoruz tabi. Şu anki hükumeti de çok seviyorlar. İki-üç kez Rabat’taki mahkemeye çıktık. Onlar beni iade etmeye karar verdiler. Normalde iki ülke arasında siyasi tutukluların iade edilmesine dair bir anlaşma yok. Siyasi tutuklular 1995’te yapılan iade anlaşmasının dışında tutulmuş. Birleşmişler Milletler bu aşamada devreye girdi. BM biliyorsunuz önemli bir kurum. 195 üyesi var. Dediler ki “Bu insan Türkiye’den siyasi olarak talep ediliyor.” Türkiye’deyken siyaset de yapmıştım zaten. Hatta AK Parti’de siyaset yaptım bir dönem. 2009-2012 tarihleri arasında Uşak’ın il ve ilçe yönetiminde bulundum. Başkan yardımcılığı ve başkanlık yaptım. Son dönemde belediye başkanlığı için ismimiz konuşuluyordu. İstifa etmeseydim, bir şeyler yanlış gidiyor diye üst yöneticilerimizi eleştirmeseydik farklı pozisyonlarda olabilirdik.
“BM AVUKATLARIYLA HER MAHKEMEDE BİZİ TEMSİL ETTİ”
Rabat’taki mahkeme 3-4 ay sürdü. Kendi avukatlarımın yanı sıra BM’nin avukatları 2-3 avukatla her mahkemede bizi temsil etti. Cezaevine sık sık yanıma geldiler. Fas önce iade kararı verdi. Ama BM’nin avukatları dosyayı Cenevre’ye taşıdı. Orada BM’nin İnsan Hakları Komisyonu var. Dosyamın orada görüşülmesi gerektiği söylendi ve Fas Adalet Bakanlığı da bunu kabul etti. Dosyamızın görüşülmesi, bize sıra gelmesi 24 ayı buldu. Ben yalnız değildim, 4 kişiyle birlikte tutuklanmıştık. Hepimizin dosyası incelendi ve BM’den şöyle bir karar çıktı: “Bu insanlar ve temsil ettikleri sivil toplum kuruluşu terör faaliyetleri yapmıyor. Tüm dünyada organizasyonları var. Tüm dünya ülkelerinde terörist bir hareket olarak görülmüyor. Geçmişleri ortada, son 4 yıldır Fas’ta yaptıkları ortada. Dolayısıyla bu siyasi bir taleptir. Bu insanların serbest bırakılmasını tavsiye ediyoruz” Zaten BM’nin tavsiye kararlarını ülkeler ciddiye alıyorlar.
“KARAR ÇIKTIKTAN 2 AY SONRA SERBEST BIRAKILDIK”
Ferhat Erdoğan, 10 Temmuz 2019’da tahliye olduğunda.
Karar çıktıktan sonra bizi 2 ay içinde serbest bıraktılar. Cezaevinde bize zaten iyi davranıyorlardı ama bu karar çıkar çıkmaz tavırları o andan itibaren çok daha farklı oldu. Cezaevinde bir misafir gibi olmaya başladık. İki ay sonra tahliye edilince Fas yetkilileri bize tabiri caizse “pardon” dedi. Cezaevine girmeden önce Fas’ta ne iseniz bizim için aynısınız. İsterseniz burada kalabilir, işinize devam edebilir ya da gidebilirsiniz.
“CEZAEVİNDEYKEN ALMANYA DA BENİ AİLE BİRLEŞİMİ İÇİN TALEP ETTİ”
Ben cezaevindeyken Almanya da elçilikleri aracılığıyla beni talep etmişti. Aile birleşimi için. Çıkar çıkmaz da BM yetkilileri eşliğinde Almanya’ya geldik. 10 Temmuz 2019’da tahliye edildim. Çarşamba günüydü. O gün cezaevinde dışarıyı aramak yasak. Normalde diğer 4 gün aranabiliyor. Ben de ailemi ve avukatlarımı aramadan dışarı çıkmak istemedim. Çünkü kapıda belki bir Transporter gelir alır, Türkiye’ye iade eder diye korkularımız vardı. Bunun örnekleri var. En sonunda 4-5 gardiyanın kolları arasında zorla arabaya bindirildim. Çıkar çıkmaz Fas polisi bizi teslim aldı, çok sıcak davrandılar, hemen bir restorana gittik, yemek ısmarladılar, telefon verdiler ve “İstediğiniz kişiyi arayabilirsiniz.” dediler. Yani ülkeyi sevdirmek amaçlı bir jest yapıldı. Sonra da diplomatik bir dille kusura bakmayın dediler.
“HAPİSTE 4 BAYRAM GEÇİRDİK”
Cezaevindeyken bir müddet sonra günlük yazmaya başladım. Yasak aslında. Özellikle hücre döneminde kalem ve kağıt olmayınca karşıdaki koğuştan Faslı bir tutuklu bana kalem fırlattı. Yaşadıklarımı, hissettiklerimi peçetelere yazmaya başladım. Sonradan onları deftere geçtim. Hücredeyken hafta sonu dışarı çıkamıyorsunuz. 72 saat hücredesiniz. Cuma öğlen odanıza bir giriyorsunuz, pazartesi öğlene kadar. Diğer günler her gün 1 saat avluya çıkarıyorlar. Beton bloklarla kapalı, üzerinde yüksek tel örgülerinin olduğu bir avluda yürüyorsunuz.
İki Ramazan, iki kurban bayramı geçirdik o cezaevinde. Kültür çok farklı, kaşık yok. Elle yemek yeniliyor ve bu yüzden yemekler genelde soğuk oluyor. Bir-iki ay zorlandık, sonra plastik bir kaşık çatal alabildik. Ayna yok, 4-5 ay hiç yüzünü göremiyorsun. Lavabodaki seramiklere ışık vurursa oradan bir şey çıkartmaya çalışıyorsun. Bayram hafta sonuna denk gelmişse yine dışarı çıkamıyorsunuz. Hafta içine denk geldiyse avluya çıkabiliyor, ailenizi arayabiliyorsunuz.
“TUTUKLULARIN KURBAN KESMESİNE İZİN VERİLİYOR”
Kurban bayramında tutukluların da kurban kesmesine izin veriyorlar. İçlerinden birini seçiyorlar. O kişi daha az suçu olan ya da suçu daha kesinleşmemiş biri oluyor genelde. O kişinin eline bıçak veriyorlar ve kurban kesiliyor. Tüm personel de geliyor, yöresel kıyafetlerini giyiyorlar. Bayramlaşma oluyor. Şeker ve hurmaları ikram ettik. Onlar da adet değil bu. Orada kontürlü telefonlar var. Parasını ödeyerek dünyanın her yerini arayabiliyorsunuz.En sonunda Frankfurt Havalimanı’na geldik. Eşim ve arkadaşlar bizi karşıladılar. Şimdi hep birlikte dil öğreniyoruz. Eşim C1 kursuna gidiyor. Sevdegül ve Bahadır Almanca’yı iyice öğrendiler. Türkiye’nin mühendislik diplomaları burada tanınıyor. Ben de mesleğimi yapmayı planlıyorum. İnşaat sektörü Almanya’da iyi.
21 Ağustos 2019’da Frankfurt Havaalanı’na gelen Ferhat Erdoğan’ı ailesi ve arkadaşları karşıladı.
“TERÖRİST DE DESELER İÇİNİZDE BİR HUZUR VAR, SUÇLU OLMADIĞINIZI BİLİYORSUNUZ”
Terörist damgasını ilk duyduğunuzda tabi ki şok oluyorsunuz. Cezaevine giriyorsunuz, elleriniz kelepçeli, bunlar çok onur kırıcı. Mesela hastaneye gidiyorsunuz, bazen ters kelepçe yapıyorlar. Ayağınızda sadece terlik var, spor ayakkabı yasak, kaçma girişimine karşı. Hastaneye girerken yollar açılıyor, tüm gözler sizin üzerinizde. Onlar zor oluyor tabi. Bir müddet sonra alışıyorsunuz buna çünkü içinizde bir huzur var. Suçlu olmadığınıza inanıyorsunuz.
