Çin’in Doğu Türkistan’da Uygurlara uyguladığı zulme karşı çıkan ve bunu bulunduğu her platformda duyurmaya çalışan NBA oyuncusu Enes Kanter, yayınladığı mesajla Pekin yönetiminin işgalle tehdit ettiği Tayvan’a destek çıktı. Enes’in Twitter’dan Tayvan’a destek verdiği görüntülü mesajına Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen de aynı şekilde karşılık verdi.
TAYVAN’A BİRÇOK ÜLKE DESTEK VERİYOR
Çin, Tayvan’ı ülkenin bir parçası kabul ediyor ve Pekin’deki Xi Jinping yönetimi her fırsatta Tayvan’ı işgalle tehdit ediyor. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilerek Tayvan adasına kaçanların kurduğu Tayvan ise Pekin yönetimine karşı direniyor. Çin’deki tek partili, sosyalizme dayalı diktatörlüğe rağmen Tayvan demokratik ve özgür bir ülke olarak öne çıkıyor. Tayvan Cumhuriyeti’ne başta ABD olmak üzere bölgedeki Çin’in rakipleri Japonya ve Güney Kore ile batılı ülkeler destek veriyor.
“HEPİMİZ TAYVAN’IN YANINDA DURMAK ZORUNDAYIZ”
Yıldız basketbolcu Enes Kanter, Twitter hesabından görüntülü mesajını “Bugün bunu izleyen tüm özgürlük destekçilerine mesajım şudur: Biz birlikte daha güçlüyüz. Hepimiz Tayvan’ın yanında durmak zorundayız. Tayvan’ı destekle, demokrasiyi savun! Tayvan’ı özgür ve güvende tutmak gerekir. Tayvan, TAYVAN halkına aittir. Dayanıklılık ve Azim Adası” ifadeleriyle yayınladı.
TAYVANLILAR SADECE ÖZGÜRCE YAŞAMAK İSTİYOR
Enes, görüntülü mesajında şu ifadeleri kullandı:
“Tayvan, Çin’in bir parçası değildir. Tayvan, demokratik ve özgür bir ülkedir. Ve ben Tayvan’ın yanında duruyorum. Tayvan’ın kendi tarihi, kendi hükumeti, kendi toprakları, kendi seçimleri, her şeyi olmasına rağmen, Xi Jinping’in (Çin Devlet Başkanı) kendi dünyasında sıkışıp kalarak Tayvan’ın Çin’in bir parçası olduğunu iddia ettiğini biliyor muydunuz? Sürekli Tayvan’ı işgal etmekle tehdit ediyor. Ülkedeki 24 milyon Tayvanlı sadece barış içinde ve özgürce yaşamak istiyor. Özgürlüğe, insan haklarına ve demokrasiye değer veriyorlar.
Tayvan, iyilik için bir güç. Çin hükumetinin Tayvan’a yaptıkları, Xi Jinping ve Çin rejiminin her yerde özgürlükler için bir tehdit olduğunun daha da güçlü bir kanıtı. Çin’in Tibetlilere, Uygurlara, Hong Konglulara ne yaptıklarını görüyoruz. Tayvan, Çin diktatörlüğüne karşı ön saflarda yer alıyor. Bugün bunu izleyen tüm özgürlük destekçilerine mesajım şudur:
Biz birlikte daha güçlüyüz.
Hepimiz Tayvan’ın Yanında Durmak Zorundayız
Tayvan’ı destekle, demokrasiyi savun
Tayvan’ı özgür ve güvende tutmak gerekir.
Tayvan zaten bağımsız (bir ülke). Bu ülkenin sonsuza kadar özgür ve demokratik olacağına inanıyorum ve umuyorum. Tayvan’ın geleceği Tayvan halkı tarafından belirlenmelidir.”
“TAYVAN’IN YANINDA OLDUĞUN İÇİN TEŞEKKÜRLER ENES”
NBA yıldızının görüntülü mesajına bağımsızlık yanlısı Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen, aynı şekilde Twitter’dan görüntülü mesaj yayınlayarak karşılık verdi.
Tayvan Cumhurbaşkanı Ing-wen görüntülü mesajında, “Tayvan’ın yanında olduğun için teşekkürler Enes. Zorla kazanılmış özgürlüğümüzü ve demokrasimizi her zaman savunacağız. Sizden ve dünyanın dört bir yanındaki dostlarımızdan gelen destek bize güç veriyor. Tayvan aynı zamanda pek çok basketbolsevere de ev sahipliği yapıyor ve hepimiz seni destekliyoruz” ifadelerini kullandı.
What an honor!
Thank you to the president of Taiwan @iingwen for your kind words.
I can’t wait to come visit your beautiful country, learn about Taiwanese culture, taste some of your delicious food, and meet the brave people of Taiwan.
We are stronger when we stand together.🇹🇼 pic.twitter.com/qFCJMHmkYT
— Enes FREEDOM (@EnesFreedom) November 13, 2021
NE BÜYÜK BİR ONUR
Enes de Tayvan Cumhurbaşkanı’nın mesajına “Ne büyük bir onur! Tayvan Cumhurbaşkanına nazik sözleri için teşekkür ederim . Güzel ülkenizi ziyaret etmek, Tayvan kültürünü öğrenmek, lezzetli yemeklerinizi tatmak ve Tayvan’ın cesur insanlarıyla tanışmak için sabırsızlanıyorum. Bir arada olduğumuzda daha güçlüyüz” sözleriyle karşılık verdi.
TAYVAN ÇİN’DEN NASIL AYRILDI VE KURULDU?
İkinci Dünya Savaşı bitiminde Japon işgalinin sona ermesinin ardından Çin’de milliyetçiler ile komünistler arasında iş savaş çıktı. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilen milliyetçiler, Tayvan adasına kaçtılar. Böylece Tayvan 1949 yılında Çin’den ayrıldı. Tayvan adasında kurulan devlete Çin Cumhuriyeti adı verildi. Anakarada kurulan komünist yönetim ise Çin Halk Cumhuriyeti adını aldı.
Tayvan, o dönemden bu yana Çin’le gerilim yaşıyor. Her iki devlet, uzun süre Çin’in uluslararası alandaki tek temsilcilik hakkını elinde bulundurmak için mücadele etti. 1970’li yıllarının başına kadar Çin, uluslararası alanda Çin Cumhuriyeti (Tayvan) tarafından temsil edildi. Ancak ABD’nin Çin Halk Cumhuriyeti ile yakınlaşması çerçevesinde Tayvan, uluslararası konumunu gittikçe kaybetti.
TAYVAN’IN HUKUKİ DURUMU NEDİR?
25 Ekim 1971 tarihinde, Çin’in Birleşmiş Milletler’deki temsil edilmesi hakkındaki 2758 nolu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararı, Pekin’in o günkü komünist müttefiği olan Arnavutluk tarafından Birleşmiş Milletler’de oya sunuldu. Bu karar sonrası sonucu Çin, komünist Çin Halk Cumhuriyeti tarafından temsil edilmeye başlandı. Çin Cumhuriyeti (Tayvan) BM’den çıkarıldı.
Nüfusunun yüzde 90’ından fazlası Han kökenli Çinli olan Tayvan, Çin ile ticari ve kültürel ilişkileri bulunmakla birlikte, ülkenin demokratik niteliğini de korumak istiyor.Tayvan, zaman içinde büyük ekonomik başarılar elde etti ve teknoloji sektöründe oldukça ileri gitti.Tayvan’ı egemen bir devlet olarak kabul eden çok az sayıda ülke var. Çoğu, meşru iktidar olarak Pekin’deki Çin hükumetini kabul ediyor. ABD’nin de Tayvan’la resmi bağları yok ancak Tayvan’ın kendisini savunması gereken durumlarda yardım etmesinin hukuken önünü açan bir kanunu var.Washington, Pekin’in “Tek Çin” politikasına destek verdiğini açıklayarak, Tayvan ile resmi ilişkileri 1979’da sonlandırmıştı.Günümüzde Tayvan’la hala resmi diplomatik ilişkide bulunan sadece 15 devlet vardır. Arasında ABD, Kanada, Rusya, Türkiye ve çoğu Avrupa Birliği devletinin olduğu 56 diğer devlette Tayvan “yarı resmi” olarak kültür bürolarıyla temsil edilmektedir.
PEKİN’İN ‘TEK ÇİN’ POLİTİKASI
Tayvan’ın kendi anayasası, demokratik yöntemlerle seçilmiş liderleri ve 300 bin civarında askerden oluşan silahlı kuvvetleri var.Pekin’in ‘Tek Çin’ politikasına göre Tayvan Çin’in bir parçası. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Çiinli yöneticiler, her fırsatta Tayvan’ın ülkenin bir parçası olduğunu ifade ediyorlar ve askeri yöntemler de dahil olmak üzere adanın anakaraya bağlanacağını ifade ediyorlar.Tayvan’ın ilk kadın lideri Tsai Ing-wen ve partisi Demokratik İlerlemeci Parti geleneksel olarak bağımsızlık taraftarı ve “Tek Çin” politikasını reddediyor.Pekin, son dönemde gittikçe Tayvan’ın uluslararası hukukta da geçerli olacak şekilde yasal bir bağımsızlık ilanında bulunmasından kaygı duyuyor. Bu sebeple Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in bu yönde herhangi bir adım atmasını engellemeye çalışıyor.
