15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminden sonra kanun hükmünde kararname (KHK) ile kapatılan Zaman gazetesinin eski yazarları Mümtaz’er Türköne, Şahin Alpay, Ali Bulaç ve Ahmet Turan Alkan ile gazetenin sorumlu yazı işleri müdürü Mehmet Özdemir’in, haklarında verilen ve istinaf mahkemesince onanan hükümlerin Yargıtay tarafından bozulması sonrası yeniden yargılandıkları dava dosyaları, esas hakkındaki mütalaa için cumhuriyet savcısına gönderildi.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya Mümtaz’er Türköne, Şahin Alpay, Ali Bulaç ve Ahmet Turan Alkan avukatlarıyla katıldı.
Duruşmada, hakkında verilen karar Yargıtay tarafından bozulan ve dosyası birleşme talebiyle mahkemeye gönderilen yazar Ahmet Turan Alkan savunma yaptı.
Yazar Alkan, hayatı boyunca hiçbir terör örgütüne üye olmadığını belirterek, Yargıtay’ın bozma ilamına uyulmasını istedi. Mahkeme heyeti, bozma ilamına uyulmasına karar verdi.
Duruşmaya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi ile bağlanan Zaman’ın eski genel yayın yönetmeni ve yazarı Hüseyin Gülerce’nin de ifadesine başvuruldu.
Tanık Gülerce, yazar Şahin Alpay’ı yakından tanıdığını, talimatla köşe yazısı yazacak biri olmadığını söyleyerek, diğer sanıklar hakkında da aynı görüşlere sahip olduğunu söyledi.
Ara kararlarını açıklayan mahkeme heyeti, sanıklar hakkındaki adli kontrol tedbirleriyle gazeteci Mehmet Özdemir hakkındaki yakalama kararının devamına hükmetti.
Dava dosyasının esas hakkındaki mütalaa için cumhuriyet savcısına gönderilmesine karar veren heyet, duruşmayı erteledi.
DAVA SÜRECİ NASIL GELİŞTİ
Hizmet Hareketi cemaatinin yayın organı olduğu gerekçesiyle kayyıma devredildikten sonra KHK ile kapatılan Zaman gazetesinin eski yazarlarının da arasında olduğu 11 kişi, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde çeşitli suçlardan yargılanmıştı.
Mahkeme heyeti, 6 Temmuz 2018 tarihli duruşmada, sanıklar Ali Bulaç ve Şahin Alpay’ı “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasından 8 yıl dokuzar ay, Mümtazer Türköne ve Mustafa Ünal’ı ise aynı suçlamadan 10 yıl altışar ay hapisle cezalandırmıştı.
Yazar Ahmet Turan Alkan’ı da aynı suçtan 8 yıl 9 ay hapisle cezalandıran heyet, tutuksuz sanıklar Mehmet Özdemir, İhsan Duran Dağı, Lalezar Sarıibrahimoğlu, Nuriye Ural ve Orhan Kemal Cengiz’in ise “anayasal düzen, TBMM ve hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” ve “silahlı terör örgütü üyeliği” suçlamalarının tümünden, suçların kanuni unsurları oluşmadığı gerekçesiyle beraatlerine hükmetmişti.
İSTİNAF ONADI, YARGITAY BİR KISMINI BOZDU
Kararın ilk temyiz yeri olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi (istinaf), yerel mahkeme kararını 25 Haziran 2019 tarihinde duruşmasız olarak değerlendirmişti. Daire, yerel mahkemenin 6 Temmuz 2018 tarihli kararını yerinde görerek onamıştı.
Kararın ikinci temyiz edildiği Yargıtay 16. Ceza Dairesi ise 24 Eylül 2020’de verdiği kararla bazı sanıklarla ilgili kısmi bozma, bazı sanıklarla ilgili ise kısmi onama kararı vermişti.
Buna göre, yazarlar Bulaç, Alpay ve Türköne hakkındaki hükümler, eksik inceleme nedeniyle bozulmuştu. İlgili kişilerin eylemlerinin mevcut dosya durumuna göre “örgüte yardım” suçunu oluşturduğunu belirten yüksek daire, dosyadaki eksik incelemeler tamamlandıktan sonra karar verilmesi gerektiğini belirtmişti.
Ayrıca tutuklu yazar Mümtaz’er Türköne’nin tutuklu bulunduğu süre dikkate alınarak tahliyesine karar veren daire, uzun yıllardır Zaman gazetesinde çalışan ve en son sorumlu yazı işleri müdürlüğüne kadar yükselen sanıklardan Mehmet Özdemir ile ilgili verilen beraat hükmünü de hukuki durumu tayin ve takdir edilmeden, yetersiz gerekçe ve eksik araştırmayla karar verildiği gerekçesiyle bozmuştu.
Şahin Alpay, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle başvuruda bulunmuştu.
AYM Genel Kurulu, 11 Ocak 2018’de tutuklu yargılanan Şahin Alpay’ın, “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı” ile “ifade ve basın özgürlükleri”nin ihlal edildiğine karar vermişti.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, AYM’nin ihlal kararına direnerek, Alpay’ın tahliye talebini reddetmişti. Alpay, ihlal kararının uygulanmaması nedeniyle “kişi hürriyeti ve güvenliği haklarının ihlal edildiği” gerekçesiyle yeniden AYM’ye başvurmuştu. AYM, 16 Mart 2018’de Alpay ile ilgili yeniden ihlal kararı vermişti. Bu kararın ardından durumu yeniden değerlendirilen Alpay, 17 Mart 2018’de adli kontrol tedbiri uygulanarak tahliye edilmişti.
Öte yandan yazarlardanAhmet Turan Alkan hakkındaki karar da Yargıtay tarafından bozularak yerel mahkemeye gönderilmişti.