“Mecliste Yerli Sesi” için Anayasa değişikliğini ön gören referandumun kesin olmayan sonuçlarına göre, Avustralyalıların yüzde 60’ı “hayır”, yüzde 40’ı ise “evet” dedi.
Anayasası’nda yerlilerin tanınması, Torres Strait Islanders halkı ve Aborjinlerden oluşan “Mecliste Yerli Sesi” heyetinin kurulmasını öngören değişiklik için düzenlenen referandumda resmi olmayan sonuçlara göre; halk ezici çoğunlukla ‘Hayır’ çıktı. Yerel saatle 08’de başlayan oy verme işlemi, akşam 21.00’da sandıklar kapanırken, resmi sonucun ise; 48 saat içinde açıklanması gerekiyor.
HALKIN YÜZDE 40’I ‘EVET’ YÜZDE 60’I ‘HAYIR’ DEDİ:
17 milyon seçmenin kayıtlı olduğu Kıta Ülkesinde, Yerli halk ‘Aborijin ve Torres Boğazı Adalıları’nın, anayasada tanınarak, parlamentoda daha çok söz sahibi olmasını amaçlayan “Mecliste Yerli Sesi” referandumunda, resmi olmayan sonuçlara göre; halkın % 40’ı “Evet”, % 60’ı ise “Hayır” dedi. Ayrıca, sözkonusu yasal düzenleme için referandumda ülke genelinde çoğunluğun sağlanmasıyla birlikte, 6 eyaletin 4’ündeki oylamada “evet” olarak sonuçlanması gerekiyor.
VİCTORİA’DA ‘EVET’ ORANI YÜKSEK, QUEESLAND’DA İSE ‘HAYIR’ ORANI:
Avustralya’daki tüm eyaletlerinde “hayır” oylarının çok yüksek olduğu kaydedilirken, buna göre; ülkenin en büyük eyaleti NSW’deki sandıkta halkın yüzde 41’i ‘evet’, yüzde 69’u ‘hayır’ yönünde iradesini sandığa yansıttı. Vcitoria’da yüzde 45’i ‘evet’ derken, yüzde 55’i ise ‘hayır’ dedi. Queesland Eyaleti’nde ise seçmenin, yüzde 32’nin ‘evet’ yüzde 68’nin ‘hayır’ oyuyla en yüksek oranla dikkat çekti. Buna göre; 6 eyalette 7 binden fazla sandık kurulurken, referandum öncesi gerek oy kullanma merkezlerinde gerekse postayla oyunu gönderilenlerin yüzde 42,8’i sandığa giderek, iradesini bu tarihi oylamaya yansıttı.
OYLARIN YÜZDE 59’U SAYILDI
Öte yandan referandumda kullanılan oyların yüzde 60’nın sayımı tamamlanırken Avustralya medyası ise; ülke genelinde “hayır” oylarının çoğunlukta olduğunu, sandık sonucunun olumsuz sonuçlandığını duyurdu. Buna göre; 30 yıldır yapılan ilk halk oylaması olan “Meclis’te Yerli Sesi” referandumunun başarısızlıkla sonuçlanacağına kesin gözüyle bakılıyor.
İktidardaki İşçi Partisinin önerisiyle gerçekleştirilen referandumda halka “Teklif edilen yasa: Anayasada Avustralya yerlilerinin tanınması ve Torres Strait Islanders halkı ve Aborjinlerden oluşan ‘Mecliste Yerli Sesi’ heyeti kurulması için değişiklik yapılması. Anayasa’da yapılacak değişimi onaylıyor musunuz?” sorusu yöneltildi.
ABC’NİN ANKET TAHMİNİ TUTTU:
Bu arada referandum öncesi ABC’nin anket yüzde 41,2 ile ‘evet’i ortaya koyarken, yüzde 58,8 ile ‘hayır’ demişti.Avustralya tarihinde şu ana kadar 19 referandumda önerilen 44 değişikliğin sadece 8’i halktan onay alabildi.Ülkede en son 1999’da yapılan referandumda, anayasayı değiştirerek Britanya monarşisinin yerine cumhuriyet ilan etme önerisi halka sorulmuş ancak öneri, ulusal oyların yüzde 45’inden biraz fazlasını alarak başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
26 MİLYONLUK ÜLKE NÜFUSUNUN YÜZDE 3,2’SİNİ ABORİJİNLER OLUŞTURUYOR
26 milyon nüfuslu Avustralya’da nüfusun yüzde 3,2’sini oluşturan Aborjinler, Britanyalı sömürge yönetimi tarafından ötekileştirlerek, 1960’lara kadar seçme hakkından mahrumdu. Aborjinler, uzun yıllar boyunca birçok sosyo-ekonomik ölçümde ülke ortalamasının çok altında kalmıştı. Torres Boğazı’ysa Avustralya ile Papua Yeni Gine arasında kalan bölgeye verilen isim. 300 kadar ada ve adacığın bulunduğu bölgede yaşayan yerli halk kendilerini, Torres Boğazı Adalıları olarak tanımlıyor. Avustralya’nın yerlilerinden olan adalıların, Aborjinlerden farklı yönü ise; dil, inanç ve kültür oluşturmakta. ZAMAN Avustralya