Ekseriyetini KHK mağdurlarının teşkil ettiği 1.000 yeni hak ihlali dosyası AİHM tarafından Türkiye’ye tebliğ edildi. AKP hükûmeti mağdurlara milyonlarca liralık tazminat ödeyecek.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’ye karşı açılan bin başvuruyu daha beş grup halinde Hükümet’e tebliğ etti. Bu başvurular, ağırlıklı olarak Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edilen kamu görevlilerinin başvurularını kapsıyor. AİHM, bu davalarda da tıpkı Yalçınkaya kararında olduğu gibi sistematik hak ihlalleri olduğunu değerlendiriyor.
AİHM, Eylül 2023’te ByLock kullandığı ve Bank Asya’da hesap bulundurduğu gerekçesiyle mahkum olan öğretmen Yüksel Yalçınkaya davasında Türkiye aleyhine karar vermişti. Mahkeme, bu kararın benzer diğer dosyalar için de emsal teşkil ettiğine vurgu yaptı.
HUKUKÇULARDAN HÜKÜMETE ÇAĞRI
Hukukçular, AİHM’in Yalçınkaya kararının bağlayıcılığına dikkat çekerek benzer durumda olan yaklaşık 100 bin dosya için uygulanması gerektiğini belirtiyor. Avukat Doğan Erkan, AİHM kararlarının bağlayıcı olduğunu ve benzer davalarda emsal teşkil etmesi gerektiğini ifade etti.
AİHM’in 2023 yılı istatistiklerine göre, mahkemenin 68 bin 450 davalık toplam dava yükünün 23 bin 397’sini yani yüzde 34,2’sini Türkiye menşeli davalar oluşturuyor. Bu davaların büyük çoğunluğunu 2016 yılındaki darbe girişimi sonrası yapılan başvurular oluşturuyor.
AİHM KARARLARI BÜTÜN KURUMLAR İÇİN BAĞLAYICI
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, AİHM’in Yalçınkaya kararına tepki göstererek, mahkemenin yetkisini aşarak delil incelemesi yaptığını ve kararın kabul edilemez olduğunu belirtti.
Ancak hukukçular, AİHM kararlarının bağlayıcılığına dikkat çekerek, hükümetin bu kararları uygulaması gerektiğini vurguluyor.AİHM’in Türkiye’ye yönelik hak ihlallerini içeren bu başvurular için de Yalçınkaya kararına benzer nitelikte değerlendirme yapılacağını belirtmesi, mahkemenin Türkiye’deki insan hakları ihlallerine yönelik sistematik incelemesini derinleştirdiğini bir kez daha ortaya koydu.