Kanada Göç ve Mülteci Kurulu’nun yayımladığı rapor, Türkiye’de ve yurtdışında Hizmet Hareketi’ne yönelik baskıların sürdüğünü ortaya koydu.
Kanada Göç ve Mülteci Kurulu’nun (IRB) 20 Kasım 2024 tarihli TUR201739.E numaralı raporu, Hizmet (Gülen) hareketiyle irtibatlı olduğu değerlendirilen kişilerin Türkiye’de ve sınır ötesinde maruz kaldığı uygulamaları ayrıntılarıyla ortaya koyuyor. 2021–Haziran 2024 dönemini kapsayan çalışma; ailelere yönelik toplu cezalandırma yöntemlerini, ülkeye dönüşlerde artan riskleri ve devletin transnasyonal baskı yöntemlerini belgeliyor.
AİLELERE YÖNELİK TOPLU CEZALANDIRMA
Rapor, yaptırımların yalnızca bireylerle sınırlı kalmadığını; eşlerin, çocukların ve yakın akrabaların da pasaport iptalleri, işten çıkarmalar, ev baskınları ve toplumsal dışlanma ile karşılaştığını belirtiyor. Raporda, 18 Ekim 2022’de, çoğu kadın 700’ü aşkın kişinin, cezaevindeki yakınlarının aileleri arasında yiyecek ve para alışverişi yaptıkları gerekçesiyle gözaltına alındığı kaydediliyor. İnsan hakları örgütlerinin bu uygulamaları “toplu cezalandırma” olarak nitelendirdiği de raporda yer alıyor.
DÖNÜŞLERDE ARTAN RİSK
IRB’nin raporunda, yurtdışına çıkan, ancak sığınma talebi reddedilen ya da vizesi sona eren kişilerin Türkiye’ye dönüşlerinde gözaltı ve soruşturma riskinin sürdüğü belirtiliyor. Özellikle askerî ve emniyet personeli, yargı mensupları, sivil toplum yöneticileri ve gazetecilerin hedef alındığı ifade ediliyor.
Rapora göre, Türk savcılık makamlarının delil olarak, Bank Asya nezdindeki işlemleri, ByLock uygulamasının kullanımını, sohbet toplantılarına katılımı ve Hizmet bağlantılı kurumlara yapılan bağışları dikkate aldığı; bu ölçütlerin tek başına mahkûmiyete dayanak yapılabildiği vurgulanıyor.
-SINIR ÖTESİ BASKI VE ZORLA GERİ GETİRMELER-
IRB’ye göre Ankara, yurtdışındaki şüphelileri diplomatik misyonlar ve diaspora ağları üzerinden izliyor.Raporda şöyle deniyor: Konsolosluk hizmetlerinin reddi, gözdağı, adam kaçırma ve zorla geri getirme gibi yöntemlere başvuruluyor. Sivil toplum kaynakları, 2016’dan bu yana en az 33 ülkeden 144 kişinin kaçırılarak Türkiye’ye götürüldüğünü bildiriyor. Kırgızistan, Tacikistan, Malezya ve Kosova öne çıkan vakalar arasında yer alıyor.Batılı ülkelerin önemli kısmı iade taleplerine mesafeli dururken, INTERPOL’ün 800’e yakın kırmızı bülten talebini reddettiği hatırlatılıyor. Buna karşın Afrika, Orta Asya ve Orta Doğu sahasında operasyonların sürdüğü ifade ediliyor.
-YOĞUNLUK AZALDI, OPERASYONLAR SÜRÜYOR-
2016 sonrası döneme kıyasla baskının şiddetinin azaldığı değerlendirmeleri bulunsa da emniyet operasyonlarının haftalık periyotlarla devam ettiği kaydedilen raporda, şu tespitler de yer alıyor: Aileler sosyal dışlanma ve ekonomik kayıplarla karşı karşıya. Fethullah Gülen’in Ekim 2024’te ABD’de vefatı, sahadaki uygulamaları şimdilik değiştirmedi; uzmanlar, hükümetin kalan ağları dağıtma yönündeki adımlarını artırabileceği görüşünde birleşiyor.
-SIĞINMA DOSYALARINA ETKİSİ-
IRB raporu, Hizmet hareketiyle doğrudan ya da dolaylı bağı bulunan kişilerin hala ciddi risk altında olduğunu teyit ediyor. Bu tespitlerin, Kanada’ya sığınma başvurusunda bulunan Türk vatandaşlarının dosyalarında belirleyici olduğu belirtiliyor.Rapordaki uzman değerlendirmesinde şu ifadelere yer veriliyor: “Bugün Türkiye’de bir sohbet toplantısına katılmış olmak dahi suçlamaya konu edilebiliyor; bu, kolektif suçlamanın en görünür örneğidir.” ZAMAN Avustralya – Ottawa