AKP rejiminin muhaliflere yönelik hukuksuz uygulamaları Alman basınında geniş analizlerin de konusu oluyor. Morgenpost’ta Von Gerd Höhler imzasıyla yayınlanan haber analizde, Türkiye’den sığınma talebinde bulunanların sayısının iki katına çıktığı, özellikle Kürtlerin kendi ülkelerine sırtlarını döndüğü belirtiliyor.
Hizmet Hareketi’ne mensup insanların da Yunanistan üzerinden Avrupa’ya geçtiği aktarılan yazıda, “Gülen destekçisi olduğu iddia edilen kişilerin tutuklanmadığı bir hafta bile geçmiyor. Hükümet ve hükümet yanlısı yargı tarafından terörist olduklarından şüpheleniliyor. Zulme uğrayanların birçoğunun artık Türkiye’de geçim kaynağı yok. İşlerini kaybetmenin yanı sıra, emeklilik haklarını ve sağlık sigortalarını da kaybediyorlar. Çoğunun yeni bir iş bulma ihtimali de yok.” deniliyor.
Yazının önemli bazı bölümleri şöyle:
Türk devlet başkanı Erdoğan iktidarını sağlamlaştırıyor ve kendisini eleştirenlere karşı acımasız önlemler alıyor. Artan baskı ve ekonomik sefalet nedeniyle giderek daha fazla sayıda Türk Avrupa’ya, özellikle de Almanya’ya sığınıyor. Federal Göç ve Mülteciler Dairesi’nin (BAMF) istatistiklerine göre bu yıl Kasım ayı sonuna kadar 55 bin 345 Türk vatandaşı Almanya’ya iltica başvurusunda bulundu. Bu sayı bir önceki yılın iki katından daha fazla.
2022 yılında Türkiye’den Almanya’ya 23.938 sığınmacı geldi. Buna karşılık 2015 yılında sadece 1.500 Türk vatandaşı Almanya’ya sığınma talebinde bulunmuştu. Sadece Ekim 2023’te Türkiye’den yaklaşık 9.000 kişi Almanya’ya iltica başvurusunda bulundu. Bu da Türkiye’yi sığınma başvurularında menşe ülke olarak Suriye’den sonra ikinci sıraya ve Afganistan’ın önüne yerleştirdi.
Ancak, başvuru sayısı arttıkça tanınma oranı düşmektedir. 2019 yılında Türk sığınmacıların yüzde 47,4’üne koruma statüsü verildi. Geçen yıl tanınma oranı yüzde 28’in biraz altındaydı. Bu yılın ilk sekiz ayında ise bu oran sadece yüzde 15 oldu. Görünen o ki, iltica makamları giderek daha katı standartlar uyguluyor ya da mülteciler giderek daha az sayıda vakada korunmaya ihtiyaç duyduklarına dair inandırıcı kanıtlar sunmayı başarıyor.
Türkiye’den gelen sığınmacıların yüzde 85’i Kürt
Yurtdışında sığınma talebinde bulunan Türk vatandaşları arasında açık ara en büyük grubu Kürtler oluşturuyor. Sığınma başvurularının yaklaşık yüzde 85’ini oluşturmaktadırlar. Türkiye yaklaşık 15 milyon Kürt’ü etnik azınlık olarak tanımıyor.
Başta anadillerini kullanma konusunda olmak üzere pek çok açıdan dezavantajlı durumdalar. Binlerce kişi terör örgütü PKK ile bağlantılı oldukları iddiasıyla hapiste tutulmaktadır. Ancak Kürt sığınmacıların somut siyasi zulüm iddialarını kanıtlamaları genellikle zordur. Bu nedenle tanınma oranı özellikle düşük. Baden-Württemberg Mülteci Konseyi’ne göre geçen yıl Türkiye’deki Kürtlerin iltica başvurularının yüzde 88’i reddedildi.
Almanya’ya izinsiz girişler azaldı
Koruma statüsü elde etme ihtimalinin azalmasına rağmen, başvuranların sayısı artmaya devam ediyor. Bunun bir nedeni ekonomik sefalet. Kasım ayında yüzde 62’ye ulaşan enflasyon gelirleri eritiyor. Her on çalışandan dördünün geçinmek zorunda olduğu devlet asgari ücreti 358 avroya denk geliyor. Dört kişilik bir aile için yoksulluk sınırı 1100 avro. Özellikle bu yılın ikinci yarısında Türkiye’den kaçan mülteci dalgası arttı.
Bunun muhtemelen 28 Mayıs 2023 ile bir ilgisi var. O Pazar günü Recep Tayyip Erdoğan, bazı anketçilerin tahminlerinin ve 20 yılı aşkın Erdoğan döneminin sona ermesini bekleyen muhalefetin umutlarının aksine bir dönem daha cumhurbaşkanlığı görevini kazandı. Ancak bu temenni gerçekleşmedi. Seçimleri kazandıktan sonra Erdoğan koltuğuna her zamankinden daha sağlam bir şekilde oturdu ve gücünü artırmaya devam ediyor. Polis ve yargı, hükümeti eleştirenlere karşı acımasızca harekete geçiyor.
Tabipler Birliği’ne göre 2022 yılında 2685 doktor Türkiye’den ayrıldı. Bu yıl Eylül ayı sonu itibariyle 1649. Göçün nedenleri arasında kötü çalışma koşullarının yanı sıra giderek artan siyasi baskılar da yer alıyor.
Gülen destekçilerinin tutuklanmadığı hafta yok
Bu durum, 2016’dan bu yana sayılardaki keskin artıştan da anlaşılmaktadır. O yıl ordunun bir kısmı Erdoğan’a karşı bir darbe düzenledi. Amatörce hazırlanan darbe saatler içinde bastırıldı. Erdoğan, sürgündeki İslami vaiz Fethullah Gülen’i darbe girişiminin beyni olarak görüyor. Gülen 1999’dan bu yana ABD’nin Pensilvanya eyaletinde yaşıyor.
Erdoğan buna eşi benzeri görülmemiş bir “tasfiye” dalgasıyla karşılık verdi. Hakimler ve savcılar, öğretmenler ve memurlar, polis memurları ve askerler de dahil olmak üzere 130.000’den fazla devlet memuru Gülen ile bağlantılı oldukları iddiasıyla görevden alındı. On binlerce kişi parmaklıklar ardına konuldu.
Darbe girişiminin üzerinden yedi buçuk yıl geçti. Ancak “tasfiyeler” hız kesmeden devam ediyor. Gülen destekçisi olduğu iddia edilen kişilerin tutuklanmadığı bir hafta bile geçmiyor. Hükümet ve hükümet yanlısı yargı tarafından terörist olduklarından şüpheleniliyor. Zulme uğrayanların birçoğunun artık Türkiye’de geçim kaynağı yok. İşlerini kaybetmenin yanı sıra, emeklilik haklarını ve sağlık sigortalarını da kaybediyorlar. Çoğunun yeni bir iş bulma ihtimali de yok.
Aranılan bir sığınma yeri olarak Yunanistan
Onlar 55 yaşındaki Nesim gibi insanlar. Gazetede isminin yazılmasını istemiyor. Türkiye’de hakim olarak çalışıyordu. Nesim iki ay önce eşiyle birlikte Türkiye’den Yunanistan’a kaçtı. İyi bir arkadaşı onu yakında tutuklanacağı konusunda uyarmıştı. Gülen hareketi ile bağlantıları olmakla suçlanıyor. Nesim bunu reddediyor.
Atina’da Türkiye’den gelen siyasi mültecileri destekleyen geniş bir ağ var. Ancak Türk gizli servisi de Yunanistan’da nabız yokluyor ve rejimi eleştirenleri takip ediyor. Bu yüzden Nesim bir Batı Avrupa ya da İskandinav ülkesine gitmek istiyor. “Orada kendimizi daha güvende hissediyoruz.” diyor.
Göç araştırmacıları Türkiye’den gelen sığınmacıların sayısının artmaya devam etmesini bekliyor. Bunun nedeni siyasi baskının artacak olması. Seçim zaferinin ardından Erdoğan şimdi anayasayı değiştirmek için çalışıyor. İslami değerleri devlete ve topluma daha da sıkı bir şekilde yerleştirmek istiyor. Muhalefet üyeleri Türkiye’nin İslamcı bir diktatörlüğe doğru gitmesinden korkuyor. Bu olabilir yeni bir mülteci dalgasını tetikleyebilir.