AfSV’den önemli açıklama: Kanunlara uygun, şeffafiyet ilkesinde faaliyetlerine devam

Paylaşılan Değerler İttifakı (Alliance for Shared Values/AfSV) tarafından internet sitesi ve sosyal medya hesapları vasıtasıyla yapılan açıklamada Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yürütülen Hizmet faaliyetlerinin tarihçesine, kat ettiği gelişmelere ve şeffaflığına vurgu yapıldı.

ABD’de Hizmet Hareketi’nin kanunlara uygunluk ve şeffafiyet ilkesinde faaliyetlerine devam ettiği belirtildi.

İç denetimin önemine işaret edilen açıklamada bütün Hizmet müesseselerinin bağımsız kuruluşlar tarafından denetlendiği belirtilerek, “Şeffaf, hesap verebilir ve katılımcı yönetim esasına dayalı idari yenilenme çalışmaları, platformlar tarafından teşvik edilmekte ve yerel kurumlara eğitim desteği verilmektedir.” ifadeleri kullanıldı.

Ayrıca AfSV, faaliyetlerinde M. Fethullah Gülen Hocaefendi’nin fikirlerine başvurulduğunun altını çizdi.

Hizmet Hareketi katılımcılarının Kuzey Amerika’daki faaliyetleri 1990’larda başlamıştır.

Kurumsal çerçevede gerçekleştirilen faaliyetler kültür,eğitim, diyalog ve insani yardım gibi; kurumsal olmayan faaliyetler ise manevi ve kültürel alanda gelişmiştir.

Alliance for Shared Values (AfSV, Ortak Değerler Birliği) 2012 yılında hizmet katılımcılarının dinler ve kültürlerarası diyalog alanında faaliyet gösteren derneklerine destek amacıyla kuruldu.

Misyon olarak, toplumda değişik grupların birbiri hakkında sahip olduğu yanlış kanaatlerin, önyargıların, korku ve düşmanlık gibi duyguların azaltılması, bunların yerine insanların birbirini doğru tanıması, empati yapabilmesi ve karşılıklı saygının arttırılmasını benimsedi.

Benzer misyonlara sahip olan yerel partner kurumlara danışmanlık ve destek verirken, aynı zamanda Hizmet Hareketini araştıran haber ajansları, gazeteciler, medya organları, düşünce kuruluşları ve akademisyenler için müracaat edilecek muhatap kurum haline geldi.

Son beş yıl içinde, hareketin tabanından gelen talepler doğrultusunda Hizmet katılımcılarının kurduğu kurumların daha şeffaf, hesap verebilir yönetimi ve özellikle gençleri ve kadınları daha aktif bir şekilde yönetime katma konusunda danışmanlık yapmayı da faaliyetlerine ekledi.

Bununla birlikte, bu kurumların Hizmet Hareketinin kurumsal olmayan sivil toplum tabanıyla ilişkilerini yasal ve ahlaki çerçevede gerçekleştirmelerine destek olmak da AfSV’nin danışmanlık alanına girmektedir.

Bu bağlamda AfSV Kuzey Amerika’da hizmet katılımcılarının kurduğu dernek, vakıf gibi kurumlar ve diğer organizasyonların çalışma metotlarıyla ile ilgili son beş yılda çok sayıda soru cevaplı seminerler, atölye çalışmaları ve telekonferanslar gerçekleştirdi ve bu faaliyetler esnasında gözlemler yaptı.

Aşağıda paylaşılan gözlemler bu arka plana dayanmaktadır.

Kuzey Amerika’da hizmet katılımcılarının bulunduğu bölgelerde şeffaf, hesap verebilir ve katılımcı vakıf ve dernek yönetimi metotlarıyla ilgili toplantılar serisi 2015 yılında başladı.

Bu çalışmalar sonucunda üzerinde mutabakata varılan prensipler ve metotlar yerel şartlar dikkate alınarak uygulanmaya başlanmış olup, bu süreç farklı coğrafyalarda farklı safhalarda ilerlemektedir. Mutabık kalınan prensiplerinbir kısmını ifade eden bir açıklama AfSV tarafından 27 Kasım 2018’de yapılmıştır.

Bu prensipleri uygulamaya koyma konusunda Kuzey Amerika’da yaşayan Hizmet katılımcıları arasında ortak bir niyet ve sürekli ilerleme söz konusudur.

Hizmet katılımcılarının kurduğu dernek ve vakıflar bu dokümanda kısaca ‘Hizmet Kurumları’ olarak geçecektir.

Hizmet Hareketi manevi ve ahlaki bağlara ve ilişkilere dayalı bir gönüllüler hareketi olduğu için bu kurumların -kendi yaptıkları anlaşmalar dışında- herhangi bir başka tüzel kişilikle yasal bir bağları yoktur.

Metinde sivil toplum kurumlarıyla ilgili İngilizce terimler Türkçe ve İngilizce’deki anlam bütünlüğünün sağlanması için tırnak içine alınmıştır.

Kuzey Amerika’daki Hizmet katılımcıları, faaliyetlerini alanının niteliğine ve yerel koşullara bağlı olarak büyük çoğunluğu kar amacı gütmeyen vakıf ve dernek (“Charity” / “Nonprofit Organization”) statüsünde kurdukları   organizasyonlar vasıtasıyla, yasalara uygunluk ve şeffafiyet içinde sürdürmektedirler.

Bu dernekler eğitim, kültür, diyalog ve insani yardım gibi alanlarda faaliyet göstermektedir.

Katılımcıların tercihlerine bağlı olarak, bazı şehirlerde sohbetler veya gönüllü çalışma grupları gibi hizmet

faaliyetleri ABD yasal mevzuatında “Unincorporated Association” statüsündeki kurumsal olmayan, gönüllü organizasyonlar şeklinde gerçekleşmektedir.

Hizmet kurumları, yereldeki Hizmet gönüllüleri tarafından belirlenmiş Yönetim Kurulları (“Board of Directors”) tarafından yönetilmektedir.

Yönetim Kurulları, karar alırken federal yasalar, eyalet yasaları, yerel yönetim (Municipality/County) kuralları, kurumun tüzüğü, evrensel insani değerler ve açık kaynaklarda belirtilen Hizmet prensiplerini esas almaktadır.

Yönetim kurulları ve yöneticiler; devlet ve denetleyici kurumlara karşı yasal sorumluluk, Hizmet gönüllülerine (“Stakeholders”) karşı ise ahlaki sorumluluk bilinci ile hareket etmektedir.

Yönetim kurulu ve platform üyeliklerinde gençlerin ve kadınların daha fazla temsili teşvik edilmektedir.

Birden fazla kurumun bulunduğu şehir ya da eyaletlerde; kurumlar arası tecrübe paylaşımı, işbirliğini kolaylaştırma ve Hizmet Hareketinin yerel ve genel mevzularını müzakereye matuf platformlar oluşturulmuştur.

Tek kurum olan veya hiç kurum olmayan beldelerde de yereldeki gönüllü Hizmet faaliyetlerini ve Hizmet hareketinin geneliyle ilgili meseleleri müzakereye yönelik  platformlar oluşturulmuştur.

Kurumlardan temsilcilerin katıldığı platformlar, kurumlar arası İyi Niyet Sözleşmelerine (“Memorandum of Understanding”) dayanır.

Periyodik olarak bir araya gelen platformlara, kurum yöneticileri (bir veya daha fazla yönetim kurulu üyesi ve direktör) yanında Hizmet tabanında itibar edilen kanaat önderleri, mali destek sağlayanlar ve alan uzmanı kişilerden yerelde belirlenenler katılmaktadır.

Küçük beldelerden şehirlere, eyaletlere ve daha geniş coğrafyalara hitap eden platformların bazılarının zamanla kurumsallaşması da katılımcılar tarafından müzakere edilmektedir.

Kuzey Amerika Platformu temsilcileri zaman zaman Fethullah Gülen Hocaefendi’nin görüş ve tavsiyelerini almaktadır.

Hizmet hareketinin genel prensipleri çerçevesinde, manevi ve sosyal rehberlik rolleri olan katılımcılar; hareketin yerel katılımcılarıyla geneli arasında sağlıklı iletişim ve ahenkle hareketin temini, yerel katılımcıların teşviki, manevi beslenmesi gibi konularda katkıda bulunurlar.

Bunun yanında, kurumsal roller ve/veya kurumlar arası platformlarda başkanlık rolleri de üstlenmektedirler. Kurumsal yapılarda rol alanların kurumsal faaliyetleri yönetim kurulunun çizdiği çerçeveye, platformlarda rol alanların faaliyetleri ise ilgili platformun çizdiği çerçeveye tabidir.

Hizmet kurumları finansal ve hukuki mevzuata uygunluk konularında (“Compliance”) kuruluş amacı doğrultusunda kendi iç denetimlerini (“Internal Audit”) yaparlar. Bu konuda platformlardan aldıkları destek yanında, profesyonel denetim firmalarından da danışmanlık hizmeti almaktadırlar.

Ek olarak, bağımsız kurumlar tarafından hazırlanan denetleme raporları (“Independent Audit”) veya gönüllü şeffafiyet standartlarına uygunluk sertifikaları (GuideStar vb.) gibi referansların yardımıyla idari ve mali yapılarını geliştirmeye çalışmaktadırlar.

Bununla beraber şeffaf, hesap verebilir ve katılımcı yönetim esasına dayalı idari yenilenme çalışmaları, platformlar tarafından teşvik edilmekte ve yerel kurumlara eğitim desteği verilmektedir.

Platformlar bünyesinde oluşturulan insan kaynakları komisyonları, hizmet kurumlarının ihtiyaç duyduğu personeli bulabilmeleri mevzuunda danışmanlık hizmeti vermekte ve insan kaynaklarının verimli bir şekilde yönlendirilmesi, mevcut personelin gelişimi ve kariyer planlamaları için destek olmaktadır.

Ayrıca platformlar bünyesinde oluşturulan finans komisyonları, Hizmet faaliyetleri için mali kaynak sağlanması, bu kaynakların çeşitlendirilmesi, şeffaf ve verimli kullanılması yanında yeni kaynaklar oluşturulması gibi konularda da danışmanlık hizmeti vermektedir.

Hizmet kurumlarının faaliyetlerinin ve örnek uygulamalarının gönüllülerle paylaşılması, gönüllülerin görüş ve tavsiyelerinin alınması, mali durumlarının değerlendirilmesi ve sorunlara ortak akılla çözüm bulunması maksadıyla şehir, eyalet veya daha geniş kapsamlı toplantılar (“Internal/Mini Town Hall Meeting” ve “Convention”) yapılmaktadır.

Kuzey Amerika Hizmet katılımcıları 2015 yılından itibaren daha şeffaf, daha hesap verebilir ve özellikle gençler ve kadınların daha katılımcı olduğu kurumsal yönetim metotlarını benimsemeye yönelik çalışmalar yapmış ve bu çalışmaların meyveleri alınmaya başlanmıştır.

Bu çalışmaların neticesinde, Kuzey Amerika’da yetişen genç nesillerin rahatlıkla kendilerini içinde görebileceği ve aynı zamanda içinde yaşadıkları toplumların şeffafiyet, hesap verebilirlik ve çeşitlilik beklentilerine de daha iyi cevap verebilecek çalışma ve yönetim usulleri tespit edilmiş ve bunlar uygulanmaya başlanmıştır.