Haber Analiz / TURHAN BOZKURT
TMSF, Bank Asya’yı satışa çıkardı. Açıklanan rakam 260 milyon TL bile etmiyor. Bank Asya’yı sıfırdan kurmak isteyen bir grup sadece lisans bedeli için bile 300 milyon dolar ödemek mecburiyetinde. TMSF’nin kararı, ‘Madem batıramadık, yok pahasına satıp kurtulalım.’ mahiyetinde.Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Bank Asya’yı hisse başına 70 kuruştan satışa çıkardı. 3 Şubat 2015’ten beri bankayı yöneten TMSF dün ilân ettiği satışla şunu demek istiyor: 1) Bank Asya batmadı, tıkır tıkır çalışıyor. 2) Madem batıramadık. Tasfiye edemeyeceğimize göre hakiki değerinin çok altında bir fiyata satalım, kurtulalım.
2014’te Katar’dan bir grup hisselerin yüzde 100’ü için 7,5 milyar TL teklif etmişti. Siyasî baskı yüzünden BDDK satışa onay vermemişti. TMSF’nin açıkladığı rakam 260 milyon TL bile etmiyor. Bank Asya’yı sıfırdan kurmak isteyen bir grup 300 milyon dolar lisans bedeli ödemek mecburiyetinde. Yatırımcı bu tutarı gözden çıkarsa bile mevcut şartlarda lisans alması kolay değil. Lisans bedeli, marka değeri, 100’den fazla şubesi gibi hususlar dahil edildiğinde Bank Asya için biçilen değerin ne kadar güdük kaldığı anlaşılacaktır.
İhale göstermelik
Bankacılıkta piyasa değeri hesaplanırken defter değeri ile hisse fiyatı arasında ilişki kurulur. En son Tekstilbank’ın değeri 1,5 çarpan üzerinden hesaplanmıştı. 40 şubesi olan, Bank Asya ile mukayese bile edilemeyecek kadar küçük Tekstilbank 418 milyon dolara Çinlilere satıldı. Bank Asya’nın tamamı 88 milyon dolara açık artırmaya çıkarıldı. Karalama kampanyasından evvel defter değeri 4 TL’ye kadar çıkmıştı. Bu değer en son 1,82 TL’ye geriledi. 0,38 çarpan ile bankayı satmak isteyenler de biliyor ki 24 Haziran’daki ihale göstermelik olacak.
Muhammen bedel bu seviyeden belirlendiğine göre alıcı şimdiden belli ve başkalarının teklif verme ihtimali çok zayıf. Saray’a yakın isimler, neredeyse bedavaya koca bir bankaya sahip olacak.
TMSF; Asyacard, Asya Emeklilik, Işık Sigorta ve Asya Yatırım gibi iştirakleri herhalde promosyon olarak vaad etti. Sadece Asya Emeklilik topladığı üye sayı ve fon tutarı açısından başlı başına bir değer. Işık Sigorta’nın ölüsü 100 milyon lira eder. Alt alta yazdığınızda 1 milyar TL’lik banka ve iştirakleri, yok pahasına peşkeş çekiliyor.
Ortaklar satışa karşı
Ortakların sadece yüzde 35’i satışa muvafakat verdi. Kaynak Holding’e hukuksuz biçimde atanan kayyım ve Abdülkadir Konukoğlu TMSF güdümünde hareket ediyor. Bunların haricindeki banka ortaklarının kahir ekseriyeti, BDDK ve TMSF’nin attığı her adımı mahkemeye taşımakta kararlı. Yargı bağımsızlığının ortadan kalktığı Türkiye’de netice alamazlarsa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Tahkim’e kadar gidecekler. Maddi kayıplarını geriye dönük kuruşu kuruşuna alacaklarını söylemek için dâhi olmaya lüzum yok. Kentbank’a el koyan devlet, 4,5 milyar dolar tazminata mahkum edildi. Devlet zoruyla batırılmak istendiği hâlde batmayan Bank Asya için verilecek tazminat, Kentbank için verilen tutarın katbekat üzerinde olacaktır. Bundan sonrasını BDDK, TMSF bürokratları ile yalan haberlere imza atan gazete ve televizyon yöneticileri düşünsün.
Mudiler etkilenmeyecek
Borsa’da Bank Asya hissesi alan küçük yatırımcılara gelince… Şu ana dek uğradıkları zararı bir nebze telâfi edebilecekleri bir imkân yakaladılar. Bu durum imtiyazlı ortakların mülkiyet hakkının gasp edildiği hakikatini ortadan kaldırmaz. İkisini birbirine karıştırmayalım. 100 bin TL’ye kadar mevduat teminat altında. Dolayısı ile mudileri etkileyecek bir vaziyetten söz edilemez. Herkesin içi rahat olsun.
Hafıza tazelemek için birkaç bilgi notu…
3 Şubat 2015 ve 29 Mayıs 2015 tarihli iki ayrı BDDK kararının hukukî mesnedi yoktu. Evrak eksik diyerek bankanın yönetimi TMSF’ye devredildi. Evrak tamamlandığı halde geri adım atılmadı. Sermaye yeterliliği yüzde 18 (BDDK kriteri yüzde 12) olan bir bankaya TMSF’nin girmesi tarihte bir ilk.
Reuters’ın ‘Bank Asya’nın anahtarlarını masamda istiyorum’ başlığı ile dünyaya mâl ettiği siyasî gaspın son perdesine geldik. Haberde, anahtarı dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan’ın istediği belirtiliyordu. Bankayı mâli açıdan zayıflatmak için dehşet verici oyun sahneye konuldu.
Dedikodu ve iftiralar, hükûmete yakın gazetelerde günlerce manşetten yayımlandı. Bankayı korumakla mükellef BDDK sesini çıkarmadı. Neyse ki kirli tezgahı farkeden Bank Asya ortakları, müşterileri, hatta müşteri olmayan ehl-i insaf on binler şubelere koştu. Alyansına kadar bozdurup yatırdılar. 330 bin yeni hesap açıldı bu dönemde. Devlet eli ile batırılmak istenen faizsiz bir bankaya millet sahip çıktı. İkinci sahnede TMSF’yi bankanın içine yerleştirip uçuruma sürüklemeyi planladılar.
15 aydır buna da muvaffak olamadılar. Satış dedikleri işlem birileri için ‘kapış’ demek. Banka soyanları duyduk, fakat bankayı top yekûn çalanlara ilk defa şahit olacağız.