Hak İnisiyatifi, siyah transporter olayları olarak bilinen zorla kaybedilen 28 kişiyle ilgili bir rapor yayınladı. Raporda özellikle kaçırılanlara yapılan işkencelere ve devletin sessizliğine dikkat çekildi.
Ankara merkezli Hak İnisiyatifi Derneği, 2016 Sonrası Kamu Görevlileri Tarafından Yasadışı Alıkonulma İddialarına İlişkin İnceleme ve Araştırma Raporu yayınladı. Raporda, 15 Temmuz’un ardından ilan edilen OHAL sonrası kamu görevlisi olduğu kişilerin karıştığı zorla kaçırılma vakaları, kaçırılanların yakınlarıyla yapılan mülakatlar, konu hakkında TBMM’ye verilmiş olan soru önergeleri, konuyla ilgili dava dosyalarına sunulan iddialar ve açık internet kaynaklarından elde edilen bilgilere yer verildi.
SİVİL GİYİMLİ KİŞİLER
Raporda, 2019 yılının Şubat ayından önce toplamda 22 kişinin yasa dışı bir şekilde alıkonulduğuna ilişkin iddiaların bulunduğu, kaçırılarak alıkonulduğu iddia edilen kişilerden Mustafa Özgür Gültekin, Zabit Kişi ve Ayten Öztürk’ün alıkonuldukları süre zarfında kendilerine işkence edildiğine ilişkin, yargı süreçlerine de yansıyan anlatımlarının bulunduğu kaydedildi.
Raporda, 2019 yılının Şubat ayı içerisinde ise toplam altı kişinin yasa dışı bir şekilde alıkonulduğu belirtildi ve bu kişilerin halen kayıp olduğu vurgulandı. Şubat 2019 sonrası alıkonulanların birinci dereceden yakınları ve avukatlarıyla mülakat yapılarak bilgi elde edildiği belirtilen raporda, “Bu kişilerden Yasin Ugan ve Özgür Kaya’nın sivil giyimli kişiler tarafından herkesin gözü önünde gerçekleştirilen bir operasyonla bulundukları evden, Mustafa Yılmaz’ın işe gitmek üzere yola çıktığı sırada birkaç kişilik bir ekip tarafından evinin önündeyken alıkonuldukları iddia edilmektedir. Salim Zeybek’in eşi Fatma Betül Zeybek ise, eşinin, kendisi ve çocuklarının da yer aldığı bir aracın içindeyken yaşanan bir kovalamacanın ardından silahlı kişiler tarafından alıkonulduğunu, aynı kişilerin kendisini Ankara’daki evine kadar ulaştırdığını ifade etmektedir” denildi.
FAİLLER BULUNUP CEZALANDIRILMALI
Raporda, devleti yönetenlere seslenilerek, “Kamu otoritesini söz konusu iddiaların araştırılması, kamuoyunun bu iddialar hakkında bilgilendirilmesi, iddialarının doğruluğunun anlaşılması halinde yaşanılan ihlallerin ivedilikle giderilmesi ve faillerin cezalandırılması için harekete geçmeye çağırıyoruz” ifadeleri kullanıldı.
16 KİŞİ ANKARA’DA ALIKONULDU
Rapordaki bazı tespitler şunlar: “Daha önce de ifade edildiği gibi 2016 yılından bu yana toplamda 28 kişinin kendisini kamu görevlisi olarak tanıtan kişiler tarafından yasadışı bir şekilde alıkonulduğu iddia edilmektedir. 28 kişinin 26’sının Gülen yapılanmasıyla ilişkilendirildiği anlaşılmakta ve en az 16 kadarının ise Ankara’da alıkonulduğu iddia edilmektedir. Öte yandan, 1990’lardaki Toros marka araçları hatırlatırcasına, 2016 yılı ve sonrasında gelişen yasa dışı bir şekilde alıkonma vakalarına ilişkin iddialarda sıklıkla Volkswagen Transporter marka araçların kullanıldığı ifade edilmektedir.”
KAÇIRILANLARA İŞKENCE YAPILIYOR
Raporda kaçırılanlar arasında yer alan tek kadın olan Ayten Öztürk’ün mahkemedeki savunmasına da geniş yer verildi. Öztürk’ün, elektrik, falaka, cinsel taciz, vücudunu yakma, susuz bırakma gibi 6 aylık bir periyotta gördüğü işkenceleri anlatan mahkeme savunmasından alıntılar yapılan raporda, zorla kaybedilenlerin tamamının benzer biçimde işkence gördüğüne ilişkin tespitler yapıldı.
KABUL EDİLEMEZ
Raporda zorla kaçırılma ve alıkonulma iddialarıyla ilgili şunlar kaydedildi: “Özellikle derneğimiz tarafından kendisiyle mülakat yapılan kişilerin bu iddialara ilişkin anlatılarının yeterince detaylı ve hem kendi içinde hem de diğer anlatılarla tutarlılık içinde olduğu değerlendirilmiştir. Bu iddiaların doğru olması halinde; başta bazı vakalarda yaşam hakkı olmak üzere, kişi özgürlüğü ve güvenliği, işkence ve kötü muamele yasağı, adil yargılanma hakkı ve masumiyet karinesi gibi hem uluslararası insan hakları metinlerinde hem de Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında kendisine yer bulmuş olan pek çok hakkın ve ilkenin vahim bir şekilde ihlal edildiğinden bahsetmek gerekmektedir. İşlediği iddia edilen suçtan bağımsız olarak herkes ancak hukuk çerçevesinde alıkonulabilir, sorgulanabilir, yargılanabilir ve cezalandırılabilir. Devletin çeşitli organlarının bazı “zorlukları” aşmak için hukuki prosedürleri “atlaması” telafisi imkansız korkunç sorunlar üretir ve asla kabul edilemez.”
Raporda zorla kaybedilen 28 kişinin akıbetlerinin birbirinden farklı oldukları ve doyurucu kesin bilgilere ulaşılamadığı vurgulandı. Bunlardan bir kısmının halen kayıp, bir kısmının hapishanede tutuklu, bir kısmının ise serbest bırakıldıktan sonra yurt dışına çıkmış olabileceği vurgulandı.
KAÇIRILANLARIN İSİMLERİ
Raporda 2019 Şubat öncesi kaçırılanların isimleri ve kayıp oldukları tarihler şu şekilde:
Sunay Elmas(27 Ocak 2016), Ayhan Oran (1 Kasım 2016). Mustafa Özgür Gültekin (21 Aralık 2016), Durmuş Ali Çetin(17 Mayıs 2017), Hüseyin Kötüce (28 Şubat 2017), Mesut Geçer (26 Mart 2017), Turgut Çapan (31 Mart 2017), Önder Asan(1 Nisan 2017) Cengiz Usta(4 Nisan 2017), Mustafa Özben(9 Mayıs 2017), Fatih Kılıç(14 Mayıs 2017), Cemil Koçak (5 Haziran 2017), Murat Okumuş(16 Haziran 2017), Enver Kılıç (30 Eylül 2017), Zabit Kişi (30 Eylül 2017), Hıdır Çelik (6 Aralık 2017), Ümit Horzum (6 Aralık 2017), Ayten Öztürk (13 Mart 2018), Orcun Şenyücel (21 Nisan 2018), Hasan Kala(20 Temmuz 2018), Fahri Mert(12 Ağustos 2018), Ahmet Ertürk(16 Kasım 2018)
2019 Şubat sonrası kaçırılanlar ve tarihleri: Gökhan Türkmen (7 Şubat 2019), Yasin Ugan (12 Şubat 2019), Özgür Kaya (12 Şubat 2019), Erkan Irmak (16 Şubat 2019), Mustafa Yılmaz (18 Şubat 2019), Salim Zeybek (20 Şubat 2019)
